نوار درزگیر آلومینیومی
نوار درزگیر آلومینیومی
نوار درزگیر آلومینیومی ساده و مسلح (۵ و ۱۰ سانتیمتری)نوار درزگیر آلومینیومی یک نوار چسب صنعتی از جنس آلومینیوم است که به صورت پشت‌چسبدار تولید می‌شود. این نوار برای درزبندی و پوشش محل اتصال عایق‌ها – به‌ویژه عایق‌های الاستومری با روکش آلومینیومی – استفاده می‌گردد. نوارهای آلومینیومی در دو نوع ساده و مُسَلّح (نخ‌دار) عرضه می‌شوند. نوع مسلح با الیاف فایبرگلاس تقویت شده که استحکام بالاتری داشته و از پارگی نوار جلوگیری می‌کند. در این مقاله به معرفی کامل نوار درزگیر آلومینیومی، انواع آن در عرض‌های ۵ و ۱۰ سانت، مزایا و کاربردهای صنعتی آن در عایق‌های الاستومری می‌پردازیم. همچنین نکات فنی انتخاب، روش نصب صحیح و محصولات پیشنهادی را بررسی خواهیم کرد. |
معرفی نوار درزگیر آلومینیومی و انواع آن (ساده و مسلح)
نوار درزگیر آلومینیومی نواری از جنس فویل آلومینیوم با لایه چسب رزینی در پشت آن است.
این نوار برای آب‌بندی درزها و شکاف‌ها در انواع عایق‌کاری‌ها کاربرد دارد و پس از نصب، به عنوان پوشش محافظ روی محل درز عمل می‌کند.
نوار آلومینیومی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:
نوار آلومینیومی ساده:
تنها از یک لایه فویل آلومینیومی به همراه چسب تشکیل شده و انعطاف‌پذیری بالایی دارد. این نوع نوار برای درزبندی‌های معمولی مناسب است و به‌راحتی با دست قابل بریدن است.
نوار آلومینیومی ساده در عین استحکام، امکان پاره شدن بیشتری نسبت به نوع مسلح دارد.
نوار آلومینیومی مسلح (نخ‌دار):
در این نوع، داخل ساختار نوار از الیاف بافته‌شده (معمولاً فایبرگلاس یا نایلون) استفاده شده که استحکام مکانیکی نوار را به‌مراتب افزایش می‌دهد.
روکش آلومینیومی تقویت‌شده با الیاف فایبرگلاس، مقاومت کششی بالا و تحمل حرارتی بیشتری به نوار می‌بخشد. این تقویت باعث می‌شود نوار در برابر پارگی مقاوم باشد .
و برای کاربردهای صنعتی سنگین یا درزهایی که نیاز به دوام طولانی‌مدت دارند بسیار مناسب است.
ابعاد و بسته‌بندی:
نوارهای درزگیر آلومینیومی معمولاً به صورت رول‌های ۵۰ یاردی (حدود ۴۵ متری) یا ۲۵ یاردی عرضه می‌شوند.
عرض استاندارد آنها ۵ سانتی‌متر، ۷ سانتی‌متر و ۱۰ سانتی‌متر است.
دو سایز پرکاربرد ۵ و ۱۰ سانت در این مقاله مورد تأکید هستند. با این حال، بسته به نیاز پروژه، امکان تولید در عرض‌های سفارشی (مثلاً ۱۵ سانت یا حتی بیشتر) نیز وجود دارد.
جنس فویل آلومینیومی این نوارها به گونه‌ای است که باوجود استحکام کافی، به‌راحتی با دست قابل بریدن و نصب است.
چسب پشتی نوار نیز معمولاً از نوع پایه رزین (آکریلیک تقویت‌شده یا سیلیکونی) است که چسبندگی طولانی‌مدت را فراهم می‌کند.
در مجموع، نوار درزگیر آلومینیومی در نوع ساده یا مسلح، ابعاد متنوع و طول استاندارد، برای طیف وسیعی از مصارف درزگیری عایق‌ها طراحی شده است.
اهمیت استفاده از نوار درزگیر در عایق‌های الاستومری
در عایق‌کاری به‌خصوص عایق‌های الاستومری (مانند عایق‌های EPDM/NBR سلول‌بسته)، درزبندی محل اتصالات و درزها اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. استفاده از نوار درزگیر آلومینیومی موجب تکمیل فرآیند عایق‌کاری و اطمینان از آب‌بندی کامل سیستم می‌شود.
مهم‌ترین دلایل استفاده از نوار درزگیر در عایق‌های الاستومری عبارتند از:
جلوگیری از نفوذ رطوبت و بخار آب:
عایق‌های الاستومری اغلب برای جلوگیری از تعریق و نفوذ بخار آب به کار می‌روند. اگر درزهای بین قطعات عایق‌بندی باز بماند، رطوبت هوا می‌تواند به داخل نفوذ کرده و کارایی عایق را کاهش دهد. نوار آلومینیومی با مهر و موم کردن درزها مانع ورود بخار آب و رطوبت می‌شود. بدین ترتیب احتمال میعان و تشکیل شبنم در زیر عایق از بین می‌رود و از آسیب‌هایی نظیر خوردگی زیر عایق (CUI) جلوگیری می‌شود. حتی گردوغبار نیز از این درزهای بسته عبور نخواهد کرد.
حفظ کارایی حرارتی و برودتی عایق:
باز ماندن درزها می‌تواند باعث نشت هوا و تبادل حرارت ناخواسته شود. مثلاً در یک لوله آب سرد، عدم درزبندی عایق می‌تواند هوای گرم محیط را به لوله نزدیک کرده و راندمان سردسازی را کم کند. نوار درزگیر آلومینیومی با ایجاد یک پوشش یکپارچه روی عایق، جلوی پرت حرارت یا برودت را می‌گیرد. این امر به طور مستقیم در بهبود بهره‌وری انرژی سیستم‌های HVAC موثر است
و هزینه‌های انرژی را کاهش می‌دهد.
افزایش عمر مفید عایق:
محکم‌کاری درزها با نوار آلومینیومی سبب می‌شود عایق الاستومری در برابر عوامل محیطی پایدارتر بماند. عدم نفوذ آب و هوا به زیر عایق از زوال تدریجی آن جلوگیری کرده و عمر عملکردی عایق را بیشتر می‌کند.
همچنین روکش آلومینیومی نوار به عنوان محافظی در برابر اشعه UV، گردوغبار صنعتی و ضربه‌های مکانیکی جزئی عمل کرده و سلامت لایه عایق را حفظ می‌کند.
رعایت استانداردهای عایق‌کاری:
در بسیاری از پروژه‌های صنعتی و ساختمانی، درزبندی همه اتصالات عایق جزو دستورالعمل‌های اجرایی است. استفاده از نوار درزگیر آلومینیومی یک روش متداول و مورد تایید برای تحقق این الزام است. این کار تضمین می‌کند که عایق‌کاری مطابق استاندارد انجام شده و تمامی درزها به شکل حرفه‌ای آب‌بندی شده‌اند.
با توجه به موارد فوق، استفاده از نوار درزگیر در عایق‌های الاستومری امری ضروری محسوب می‌شود. این نوارها به عنوان جزئی کوچک اما مهم، نقش کلیدی در حفظ کارایی عایق، جلوگیری از هدررفت انرژی و محافظت از تجهیزات ایفا می‌کنند. در محیط‌های صنعتی که عایق‌کاری لوله‌ها و تجهیزات سرمایشی/گرمایشی رایج است، نوار آلومینیومی یکی از ملزومات اصلی کار به‌شمار می‌رود.
ویژگی‌ها و مزایای نوار درزگیر آلومینیومی در مقایسه با دیگر روش‌های درزگیری
نوار درزگیر آلومینیومی به دلیل ساختار خاص خود، مزایا و قابلیت‌های منحصر‌به‌فردی دارد که آن را از سایر روش‌های درزگیری متمایز می‌کند. در ادامه به مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایای این نوار و مقایسه آن با روش‌های دیگر می‌پردازیم:
مقاومت حرارتی بالا:
وجود لایه فلزی آلومینیومی باعث می‌شود این نوار در برابر دماهای بسیار بالا مقاومت کند.
برخلاف چسب‌های نواری معمولی که ممکن است در مجاورت سطوح داغ تغییر شکل داده یا چسبندگی خود را از دست بدهند، نوار آلومینیومی می‌تواند در سیستم‌های گرمایشی و تابشی نیز عملکرد خود را حفظ کند.
حتی چسب مخصوص آن (در انواع مرغوب) از نوع سیلیکونی یا رزینی مقاوم به حرارت است که چسبندگی عالی در دماهای بالا فراهم می‌کند.
بنابراین برای درزبندی عایق روی لوله‌های بخار، دودکش‌ها یا سطوح حرارت‌دیده، نوار آلومینیومی انتخابی مطمئن است.
غیرقابل نفوذ در برابر رطوبت و بخار:
یکی از وظایف اصلی نوار آلومینیومی، آب‌بندی کامل درزها و جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت است.
جنس فویل آلومینیومی کاملاً ضدآب و بدون تخلخل است و پس از چسبیدن، مانعی یکپارچه ایجاد می‌کند. این ویژگی در محیط‌های مرطوب یا برای عایق‌کاری سرد (که جلوگیری از ورود رطوبت اهمیت دارد) بسیار حائز اهمیت است.
در مقایسه، نوارهای برزنتی یا پارچه‌ای ممکن است در برابر رطوبت نفوذپذیر باشند یا به مرور چسب آنها خاصیت خود را از دست بدهد. اما نوار آلومینیومی یک سد مطمئن در برابر آب، رطوبت و حتی بخار ایجاد می‌کند و درزبندی ۱۰۰٪ غیرقابل نفوذ ارائه می‌دهد.
چسبندگی قوی به سطوح مختلف:
نوار آلومینیومی دارای لایه چسب بسیار محکم و با کیفیتی است که امکان اتصال آن به انواع سطوح مانند فلز، پلاستیک، شیشه، چوب و … را فراهم می‌کند.
این نوار پس از اعمال فشار، به خوبی روی سطح می‌چسبد و جدا کردن آن به سادگی امکان‌پذیر نیست مگر با اعمال نیرو. برتری این ویژگی در مقایسه با برخی چسب‌های دیگر آشکار است؛ مثلاً چسب‌های پارچه‌ای (duct tape) روی سطوح فلزی داغ یا بسیار سرد به خوبی نمی‌چسبند و ممکن است لبه‌هایشان بلند شود. در حالی که نوار آلومینیومی با چسب پایه رزین پیشرفته، حتی روی سطح ناهموار نیز به صورت یکنواخت می‌چسبد و درز را کاملاً مهروموم می‌کند.
مقاومت شیمیایی و خوردگی:
ترکیب فویل آلومینیومی و چسب مخصوص این نوار، در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم است.
در محیط‌های صنعتی که ممکن است بخارات اسیدی یا قلیایی، روغن‌ها و حلال‌های صنعتی حضور داشته باشند، نوار آلومینیومی بدون آسیب‌دیدگی به کار خود ادامه می‌دهد. آلومینیوم ذاتاً در برابر خوردگی مقاوم است (تشکیل لایه اکسید محافظ)، بنابراین برخلاف نوارهای فلزی فولادی زنگ نمی‌زند.
این ویژگی نوار آلومینیومی را برای استفاده در پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها یا کارخانجات شیمیایی که عایق‌ها در معرض مواد خورنده‌اند، گزینه‌ای ایده‌آل کرده است.
دوام و طول عمر بالا:
نوار درزگیر آلومینیومی به دلیل ساختار مستحکم خود، بسیار بادوام است و شرایط محیطی سخت را به‌خوبی تحمل می‌کند.
تغییرات مکرر دما (گرم و سرد شدن متوالی)، تابش نور خورشید (UV) و گذر زمان تأثیر کمی بر کیفیت این نوار دارند.
برتری این نوار در مقایسه با روش‌هایی مثل چسب مایع یا ماستیک این است که ترک نمی‌خورد، خشک نمی‌شود و خرد نمی‌شود. حتی در فضای باز و زیر نور مستقیم خورشید، نوارهای آلومینیومی مرغوب سال‌ها بدون افت کارایی باقی می‌مانند.
این عمر مفید طولانی باعث کاهش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات در پروژه‌های صنعتی می‌شود.
انعطاف‌پذیری مناسب و شکل‌پذیری:
هرچند نوار آلومینیومی لایه فلزی دارد، اما همچنان انعطاف‌پذیری بالایی از خود نشان می‌دهد.
این نوار را می‌توان به راحتی روی سطوح با اشکال پیچیده، گوشه‌ها و منحنی‌ها چسباند. فویل آلومینیومی نازک همراه با چسب قوی، امکان تطبیق با پستی و بلندی سطح را فراهم می‌کند. در نتیجه، در مقایسه با مثلاً ورق‌های آلومینیومی که نیاز به ابزار و مهارت جهت شکل‌دهی دارند، نوار آلومینیومی به سادگی با دست شکل سطح را به خود می‌گیرد. این ویژگی در هنگام درزگیری اتصالات لوله‌های خمیده یا کانال‌های چهارگوش بسیار مفید است.
وزن کم و افزودن حداقل حجم:
نوار آلومینیومی بسیار سبک است و اضافه کردن آن به عایق، وزن محسوسی اضافه نمی‌کند.
همچنین ضخامت کمی دارد (وابسته به میکرون فویل، معمولاً ده‌ها میکرون) و بنابراین باعث افزایش قطر عایق یا ایجاد برجستگی زیاد روی سطح نمی‌شود. این مزیت در مقابل استفاده از بست‌های مکانیکی یا پوشش‌های ضخیم (مانند ماستیک) قابل توجه است؛ زیرا نوار بدون تغییر محسوس در ابعاد، وظیفه درزبندی را انجام می‌دهد.
نصب سریع و آسان:
یکی از دلایل محبوبیت نوار آلومینیومی، کاربرد آسان آن است. این نوار آماده به مصرف بوده و تنها با جدا کردن لایه محافظ چسب و فشردن آن روی سطح، نصب می‌شود. برخلاف استفاده از چسب مایع که نیازمند زمان خشک شدن است یا استفاده از ابزارهایی نظیر بست که زمان‌بر است، نوار آلومینیومی در عرض چند ثانیه یک درز را می‌بندد.
به‌علاوه برای نصب آن نیازی به ابزار ویژه‌ای نیست؛ با فشار دست یا یک کاردک پلاستیکی می‌توان آن را محکم چسباند. این سهولت اجرا در پروژه‌های بزرگ صنعتی موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه نیروی کار می‌شود.
با توجه به مزایای فوق، می‌توان گفت نوار درزگیر آلومینیومی در بسیاری از موارد بهترین راهکار درزگیری است. در مقایسه با روش‌های دیگر نظیر نوارهای برزنتی، چسب‌های ماستیک یا حتی بی‌توجهی به درزها (درزبندی نکردن)، نوار آلومینیومی کارایی، دوام و اطمینان بسیار بیشتری فراهم می‌کند.
کاربردهای صنعتی نوار درزگیر آلومینیومی در صنایع مختلف
به دلیل ویژگی‌های ذکر شده، نوار درزگیر آلومینیومی در صنایع گوناگون کاربردهای فراوانی یافته است. در هر جایی که نیاز به درزبندی مطمئن و پایدار باشد، می‌توان ردپای این نوار را دید. مهم‌ترین کاربردهای صنعتی نوار آلومینیومی عبارتند از:
صنعت ساختمان و تأسیسات (HVAC): در ساختمان‌سازی برای درزگیری انواع درب و پنجره، شکاف‌های سقف و دیوار و به‌ویژه عایق‌کاری تأسیسات از نوار آلومینیومی استفاده می‌شود.
یکی از کاربردهای اصلی این نوار در سیستم‌های تهویه مطبوع، گرمایش و سرمایش است. در این سیستم‌ها برای مهروموم کردن اتصالات و درزهای عایق دور لوله‌ها و کانال‌های هوا، از نوار آلومینیومی بهره می‌گیرند.
با این کار، کارایی سیستم HVAC بهبود یافته و از هدررفت انرژی جلوگیری می‌شود.
حتی در کانال‌های از پیش عایق شده پلی‌یورتان (که سطح آنها پانل با روکش آلومینیوم است) جهت اتصال و استحکام گوشه‌های کانال از نوار آلومینیومی استفاده می‌شود. این نوار با چسباندن درز گوشه‌ها، ساختار کانال چهارگوش پلی‌یورتان را تثبیت کرده و از ورود هوا یا آب در آن نقاط جلوگیری می‌کند.
صنایع نفت، گاز و پتروشیمی: در پالایشگاه‌ها و تأسیسات شیمیایی، بسیاری از لوله‌ها و مخازن توسط عایق‌های حرارتی (نظیر عایق‌های الاستومری، پشم سنگ با روکش آلومینیوم و غیره) پوشانده می‌شوند. برای درزبندی محل اتصال این عایق‌ها، نوار درزگیر آلومینیومی یک ابزار ضروری است. با توجه به مقاومت این نوار در برابر حرارت و مواد شیمیایی، در محیط خشن صنعتی پالایشگاه نیز دوام می‌آورد. مثلاً روی خطوط لوله برودتی (کرایوژنیک) که با الاستومری روکش آلومینیومی عایق شده‌اند، تمام درزها با نوار آلومینیومی مسلح پوشانده می‌شود تا از ورود رطوبت محیط به عایق و ایجاد یخ‌زدگی جلوگیری گردد. همچنین در واحدهای فرآیندی که تجهیزات عایق‌شده ممکن است لرزش داشته باشند، استحکام مکانیکی نوار مسلح تضمین می‌کند که درزها باز نشوند.
صنعت خودروسازی: در تولید خودرو نیز نوار آلومینیومی کاربردهای خاص خود را دارد. از این نوار برای آب‌بندی و عایق‌کاری بخش‌های مختلف خودرو استفاده می‌شود.
کاهش نویز یکی دیگر از اثرات مثبت این نوار در خودروست؛ به‌طوری‌که لرزش قطعات را دمپ کرده و صداهای اضافی را کم می‌کند. به علاوه، در بخش‌هایی از موتور یا اگزوز که نیاز به یک نوار مقاوم به حرارت جهت بستن عایق حرارتی دارند نیز از نوار آلومینیومی استفاده می‌شود (مثلاً عایق دور لوله اگزوز یا مانیفولد).
صنایع الکترونیک و لوازم خانگی: نوار آلومینیومی به دلیل خاصیت رسانایی و بازتابندگی خود در محافظت قطعات الکترونیکی نیز نقش دارد. در برخی بردهای الکترونیکی یا تجهیزات مخابرات، از نوار آلومینیومی به عنوان شیلد (محافظ) در برابر تداخل امواج الکترومغناطیس استفاده می‌شود. همچنین داخل لوازم خانگی مانند یخچال، فریزر، آبگرمکن و سیستم‌های تهویه مطبوع خانگی، از این نوار برای ثابت نگه داشتن عایق‌ها و درزبندی استفاده می‌گردد.
برای مثال، یخچال‌ها دارای لایه‌های عایق فومی هستند که درزهای آنها با نوار آلومینیومی پوشانده می‌شود تا هم عایق در جای خود محکم شود و هم راندمان حفظ دما بالا رود. در تجهیزات الکترونیکی حساس، این نوار با جلوگیری از نفوذ گردوغبار و رطوبت به داخل محفظه، به افزایش طول عمر دستگاه کمک می‌کند.
مقاومت در برابر حرارت آن نیز باعث می‌شود در مدارهایی که اندکی گرم می‌شوند (مثل بالاست لامپ‌ها یا منبع تغذیه) از نوار آلومینیومی برای مهار قطعات و انتقال حرارت آنها استفاده شود.
سایر صنایع: تقریبا در هر صنعتی که عایق‌کاری یا مونتاژ قطعات با درزبندی همراه است، نوار آلومینیومی حضوری موثر دارد. در صنعت ساخت و ساز برای درزبندی پنل‌های عایق حرارتی ساختمان‌ها، پشت‌بام‌های عایق‌شده و حتی در کانکس‌ها و سردخانه‌های پیش‌ساخته از نوار آلومینیومی استفاده می‌شود. در صنایع دریایی و کشتی‌سازی برای عایق‌کاری لوله‌ها و تجهیزات کشتی که در معرض آب شور و رطوبت بالا هستند، این نوار به دلیل مقاومت خوردگی عالی‌اش بسیار کارآمد است. حتی در بسته‌بندی صنعتی، نوعی نوار آلومینیومی الیاف‌دار فوق‌مقاوم برای بستن پالت‌ها و محکم‌سازی محموله‌ها به کار می‌رود.به طور کلی از ساختمان‌سازی تا صنایع مخابراتی، هرجا نیاز به یک نوار چسب با دوام، ضدآب و مقاوم به شرایط سخت باشد، نوار درزگیر آلومینیومی یک انتخاب محبوب و اثبات‌شده است.
مقایسه بین سایزهای مختلف (۵ سانتی‌متر و ۱۰ سانتی‌متر)
نوارهای آلومینیومی در عرض‌های گوناگون تولید می‌شوند که متداول‌ترین آنها ۵ و ۱۰ سانتی‌متر است
. انتخاب بین این سایزها بستگی به نوع کاربرد و ابعاد درز مورد نظر دارد. در این بخش به مقایسه دو عرض ۵ و ۱۰ سانت و موارد کاربرد هر کدام می‌پردازیم:
نوار ۵ سانتیمتری: این عرض، رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین سایز نوار آلومینیومی است
. عرض ۵ سانت برای اکثر لوله‌ها و عایق‌های لوله‌ای (که قطر زیادی ندارند) کاملاً کافی است و پهنای مناسبی برای پوشش درز ایجاد می‌کند. مزیت نوار ۵ سانتی، کنترل و نصب آسان‌تر آن در فضاهای کوچک و روی انحنای لوله‌هاست. این نوار انعطاف بیشتری در پیچیدن دور قطعات باریک دارد و کمتر دچار چین‌خوردگی می‌شود. برای مثال، در عایق‌کاری یک لوله مسی ۲ اینچی با الاستومری، استفاده از نوار ۵ سانت به راحتی درز طولی عایق را می‌پوشاند و اضافه زیادی هم ایجاد نمی‌کند. همچنین نوار باریک‌تر در گوشه‌ها و محل‌های تقاطع، مدیریت بهتری را فراهم می‌کند. به طور کلی هرجا درز نسبتاً ظریفی داشته باشیم یا سطح مقطع قطعه کوچک باشد (لوله‌های با قطر کم، اتصالات کوتاه، زانویی‌ها)، سایز ۵ سانت ایدئال است.
نوار ۱۰ سانتیمتری: این نوار پهن‌تر بوده و برای درزهای بزرگ‌تر یا سطوح وسیع‌تر به کار می‌رود. هنگامی که عایق با قطر یا ضخامت بالا داریم (مثلاً عایق یک کانال چهارگوش یا یک لوله قطور بخار)، نوار ۱۰ سانت پوشش بهتری روی درز می‌دهد. مزیت اصلی آن، پوشش گسترده‌تر با یک نوار است؛ یعنی با یک بار چسباندن، سطح بیشتری از درز و اطراف آن را می‌پوشاند و احتمال نفوذ را به حداقل می‌رساند. برای نمونه، در درزبندی درزهای عایق دور یک کانال مستطیلی ۳۰×۳۰ سانت، یک نوار ۱۰ سانت هم روی لبه درز را می‌گیرد و هم چند سانت از هر طرف روی بدنه کانال را کاور می‌کند که یک مهروموم قوی ایجاد می‌شود. همچنین در محیط بیرون ساختمان که بارش باران وجود دارد، نوار ۱۰ سانتی با همپوشانی بیشتر، ایمنی بالاتری در مقابل نفوذ آب فراهم می‌کند. البته پهن‌تر بودن نوار ۱۰ سانت باعث می‌شود در سطوح خیلی کوچک یا خم‌های تند کمی دشوارتر نصب شود (احتمال چین خوردن در گوشه‌ها بیشتر است). بنابراین نوار ۱۰ سانت را عمدتاً برای سطوح نسبتا صاف یا منحنی‌های بزرگ استفاده می‌کنند.
سایر ابعاد و ترکیب استفاده: همان‌طور که اشاره شد ۵ و ۱۰ سانت عمومی‌ترین عرض‌ها هستند
، اما اندازه‌های میانی مثل ۷ سانتی‌متر نیز در بازار موجود است و در صورت نیاز می‌توان از آنها استفاده کرد. برخی تولیدکنندگان حتی نوارهای بسیار پهن (مثلاً ۱۵ یا ۲۰ سانت) به صورت سفارشی ارائه می‌کنند
که برای پوشش‌دهی قسمت‌های بزرگ (مثل درز بین دو پانل عایق) کاربرد ویژه دارد. در عمل، می‌توان ترکیبی از نوارها را نیز به کار برد؛ مثلاً ابتدا یک لایه نوار ۵ سانت مستقیم روی درز زده شود و سپس جهت اطمینان یک لایه نوار ۱۰ سانت روی آن را بپوشاند. اما اغلب در پروژه‌های معمولی همان یک لایه نوار با عرض متناسب کافی است.
مقایسه خلاصه: اگر بخواهیم خلاصه کنیم، نوار ۵ سانتیمتری مناسب کارهای ظریف‌تر با سطوح کوچک‌تر و انحناهای زیاد است و کاربری عمومی‌تری دارد
؛ در حالی که نوار ۱۰ سانتیمتری برای سطوح بزرگ، درزهای پهن‌تر و شرایطی که حداکثر پوشش و محافظت مدنظر باشد استفاده می‌شود. هر دو عرض توسط تولیدکنندگان عمده عرضه می‌گردند و از نظر جنس و کیفیت چسب تفاوتی با هم ندارند، تنها سطح پوشش آنها متفاوت است. انتخاب بین آنها باید با درنظرگرفتن عرض درز، قطر لوله یا اندازه سطح عایقکاری‌شده و سهولت نصب صورت گیرد. در صورت تردید، معمولاً انتخاب عرض کمتر (۵ سانت) مطمئن‌تر است چون می‌توان درز را با همپوشانی چند نوار ۵ سانتی هم پوشش داد، اما عکس آن (استفاده از یک نوار خیلی پهن در فضای کوچک) همیشه ممکن نیست.
نحوه نصب و استفاده صحیح از این نوارها
یکی از دلایل محبوبیت نوار درزگیر آلومینیومی، نصب آسان و سریع آن است. برای دستیابی به بهترین عملکرد نوار و درزبندی کامل، رعایت چند نکته در زمان نصب ضروری است. در این بخش به روش صحیح نصب نوار آلومینیومی گام‌به‌گام می‌پردازیم:
آماده‌سازی سطح: ابتدا سطح مورد نظر (محل درز یا اتصال عایق) را کاملاً تمیز و خشک کنید. هرگونه گردوغبار، چربی، رطوبت یا آلودگی باید از سطح زدوده شود.
اندازه‌گیری و برش نوار: طول نوار مورد نیاز را اندازه بگیرید و کمی بیشتر از طول درز برش دهید (معمولاً ۲ تا ۳ سانت بیشتر برای اطمینان از پوشش کامل درز). برش نوار آلومینیومی به راحتی با قیچی، کاتر یا حتی دست (در نوع ساده) انجام می‌شود.
نصب نوار روی درز: لایه کاغذی یا پلاستیکی محافظ چسب پشت نوار را به تدریج جدا کنید و دقیقاً روی درز یا محل اتصال قرار دهید به‌طوری‌که از هر دو طرف درز، روی سطح عایق یا قطعه کمی قرار بگیرد. سپس بخش چسبدار نوار را آرام روی سطح بخوابانید و با دست فشار دهید.
دقت کنید نوار صاف و بدون چین‌خوردگی چسبانده شود؛ ایجاد تا خوردگی یا حباب هوا زیر نوار می‌تواند نقطه ضعف در آب‌بندی ایجاد کند.
اعمال فشار یکنواخت: پس از چسباندن اولیه، با دست یا یک وسیله نرم (مانند کاردک پلاستیکی یا حتی پشت ناخن) روی تمام طول نوار فشار دهید تا چسبندگی کامل حاصل شود
بازبینی و تکمیل کار: درز درزگیر شده را بررسی کنید. اگر قسمتی از درز به هر دلیل پوشش داده نشده یا بریدگی در نوار ایجاد شده، یک تکه نوار اضافی بر روی آن قسمت بچسبانید. برای درزهای طولانی، ممکن است لازم باشد چند تکه نوار را پشت سر هم بچسبانید؛ در این حالت حداقل ۲ تا ۳ سانتی‌متر همپوشانی بین دو تکه نوار ایجاد کنید تا هیچ درزی باز نماند. پس از اتمام کار، با دست روی کل طول درز یک بار دیگر بکشید و مطمئن شوید همه جا محکم شده است.
نکات تکمیلی: نصب نوار آلومینیومی ترجیحاً در دمای معتدل انجام شود. در هوای بسیار سرد، چسب ممکن است به حداکثر چسبندگی خود نرسد؛ در چنین شرایطی می‌توان قبل از نصب، نوار را کمی در فضای گرم‌تر نگه داشت یا با سشوار صنعتی سطح را گرم کرد (البته نه آنقدر که به عایق آسیب برسد). همچنین در گوشه‌های تیز، بهتر است نوار را با زاویه ۴۵ درجه برش دهید و به صورت ضربدری روی گوشه بچسبانید تا کاملاً لبه‌ها را بپوشاند. پس از نصب، از دستکاری یا کندن نوار خودداری کنید چون چسب آن به مرور محکم‌تر می‌شود و جدا کردن و دوباره چسباندن می‌تواند از چسبندگی نهایی بکاهد.
نکات فنی و مواردی که باید در انتخاب نوار درزگیر آلومینیومی مورد توجه قرار گیرد
هنگام انتخاب نوار درزگیر آلومینیومی مناسب برای یک پروژه، علاوه بر عرض نوار، چند فاکتور فنی مهم دیگر نیز باید مدنظر قرار گیرند. در این قسمت به این نکات و ملاحظات فنی اشاره می‌کنیم:
نوع نوار – ساده یا مسلح: نخستین تصمیم، انتخاب بین نوار آلومینیومی ساده یا مسلح است. همان‌طور که گفته شد، نوع مسلح دارای نخ فایبرگلاس در ساختار خود است و مقاومت مکانیکی و طول عمر بیشتری دارد
. اگر محل استفاده نوار در معرض کشش، تنش یا سایش است (مثلاً بیرون ساختمان با امکان برخورد اشیاء یا جریان هوای شدید)، حتماً از نوع مسلح استفاده کنید. همچنین در دماهای بسیار بالا، نوع مسلح عملکرد بهتری دارد چون الیاف داخلی به حفظ استحکام نوار کمک می‌کنند
. در مقابل، اگر پروژه شما یک عایق‌کاری ساده داخلی است که نوار تحت فشار مکانیکی نیست، نوع ساده نیز کفایت می‌کند و از نظر اقتصادی به‌صرفه‌تر است. به طور خلاصه: برای کاربردهای صنعتی سنگین و فضای باز، نوار نخ‌دار مسلح توصیه می‌شود و برای مصارف معمولی‌تر داخل ساختمان، نوع ساده کافی است.
عرض نوار: نکته بعدی انتخاب عرض مناسب است. همان‌طور که در بخش قبل مفصل بحث شد، عرض ۵ یا ۱۰ سانتی‌متر استانداردهای اصلی هستند
. عرض نوار باید متناسب با پهنای درز و اندازه سطح باشد. نوار بیش از حد باریک ممکن است نتواند کل درز را پوشش دهد یا نیاز به چند نوار موازی باشد؛ و نوار بیش از حد پهن هم ممکن است روی سطوح کوچک خوب نچسبد یا浪 مصرف شود. یک قاعده عملی: عرض نوار حداقل ۲۰ میلی‌متر عریض‌تر از عرض درز یا شکاف باشد تا در هر طرف درز حداقل ۱۰ میلی‌متر را پوشش دهد. برای لوله‌های تا قطر ۴ اینچ (۱۰ سانت)، معمولاً نوار ۵ سانت کفایت می‌کند. برای لوله‌ها یا کانال‌های بزرگ‌تر، بهتر است ۱۰ سانت را در نظر بگیرید یا دو لایه ۵ سانت با همپوشانی استفاده کنید. همچنین دقت کنید که آیا ترکیب نوارهای مختلف لازم است یا خیر (گاهی تولیدکننده عایق توصیه می‌کند درز طولی با یک عرض و اتصالات با عرض دیگری پوشانده شوند).
ضخامت فویل (میکرون نوار): ضخامت روکش آلومینیومی یکی از مشخصات فنی مهم نوار است
. این ضخامت معمولاً با میکرون بیان می‌شود (مثلاً ۳۰ میکرون، ۱۰۰ میکرون، ۱۵۰ میکرون، ۲۳۰ میکرون و …). هرچه ضخامت فویل بیشتر باشد، نوار محکم‌تر و در برابر پارگی مقاوم‌تر است، ولی در عوض کمی سخت‌تر خم می‌شود. برای کاربردهای معمولی عایق‌کاری HVAC، ضخامت‌های متوسط (حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میکرون) متداول هستند که تعادل خوبی بین استحکام و انعطاف فراهم می‌کنند. ضخامت‌های پایین (۳۰ تا ۵۰ میکرون) بسیار نرم و شکل‌پذیرند ولی برای محیط صنعتی خشن ممکن است کافی نباشند. ضخامت‌های بالا (۲۰۰ میکرون به بالا) در نوارهای مسلح خاص استفاده می‌شوند (مثلاً نوار ۲۳۰ میکرون کی‌فلکس مسلح که یک محصول حرفه‌ای است
) و برای شرایط خیلی سخت عالی هستند. هنگام خرید، مشخصات ضخامت نوار را از فروشنده بپرسید و بسته به نیاز مقاومت مکانیکی و حرارتی پروژه، انتخاب کنید
نوع چسب و محدوده دمایی آن: کیفیت و نوع چسب پشتی نوار تعیین‌کننده کارایی آن در شرایط محیطی مختلف است. اکثر نوارهای آلومینیومی از چسب پایه آکریلیک یا رزین استفاده می‌کنند که بازه دمایی -۲۰ تا +۸۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کند. اگر قرار است نوار در دمای بالاتری به کار رود، به دنبال نوار با چسب سیلیکونی باشید که تحمل دمایی بسیار بالاتری دارد
(گاهی تا ۱۸۰+ درجه). همچنین برخی چسب‌ها در هوای بسیار سرد (زیر ۰) عملکردشان افت می‌کند. اگر پروژه در سرما اجرا می‌شود، نوارهایی با فرمولاسیون مخصوص دمای پایین یا پایه لاستیکی موجودند که در سرما نیز چسبندگی خوبی دارند. نکته دیگر میزان مواد VOC و بی‌بوییب چسب است که معمولاً در کاربرد عایق اهمیتی کمتری نسبت به صنایع الکترونیک دارد. در مجموع، از برندهای معتبر خرید کنید تا مطمئن باشید چسب نوار کیفیت بالایی دارد و با گذشت زمان خشک یا بی‌اثر نمی‌شود.
رنگ و نوع روکش: بیشتر نوارهای آلومینیومی به رنگ نقره‌ای براق (رنگ طبیعی آلومینیوم) هستند. اما در بازار نوار آلومینیومی با روکش مشکی نیز یافت می‌شود
. این نوارها کارکردی مشابه دارند با این تفاوت که سطح بیرونی آنها مشکی‌رنگ است (اغلب برای هم‌رنگ بودن با عایق‌های روکش مشکی یا کاربردهای خاص). بنابراین اگر زیبایی ظاهری یا استتار نوار برایتان مهم است، می‌توانید نوع مشکی را انتخاب کنید. به عنوان مثال روی عایق‌های الاستومری که روکش مشکی دارند (Anti-UV) بهتر است از نوار مشکی استفاده شود تا یکدست باشد. برخی برندها نیز نوار آلومینیومی سفید یا طرح‌دار ارائه می‌کنند، ولی نایاب است. نوع روکش از نظر ساده یا مشکی بودن و همچنین ساده یا مسلح بودن در کاتالوگ محصول ذکر می‌شود
. برای هر نوع روکش عایق، معمولاً نوار درزگیر متناسب با همان روکش توصیه می‌شود.
طول رول و مقدار مورد نیاز: نوارهای موجود در بازار طول متفاوتی دارند. رایج‌ترین طول، ۴۵ متر (۵۰ یارد) است
، اما رول‌های کوتاه‌تر (مثلاً ۲۰ متر) یا بلندتر هم ممکن است عرضه شوند. در پروژه‌های بزرگ، استفاده از رول بلندتر باعث کاهش دفعات تعویض نوار در حین کار می‌شود. متراژ مورد نیاز خود را برآورد کنید و متناسب با آن رول تهیه کنید تا در میانه کار کم نیاید. همچنین داشتن مقداری نوار اضافی به عنوان ذخیره توصیه می‌شود، زیرا ممکن است در حین نصب اشتباه یا هدررفت داشته باشید یا بعدها برای تعمیرات نقطه‌ای نیاز شود.
برند تولیدکننده و استانداردها: برندهای معتبر معمولاً کیفیت مواد بهتری ارائه می‌کنند. برای مثال نوارهای آلومینیومی K-FLEX (کافلکس) ساخت ایتالیا و SuperFlex ساخت ایران جزو برندهای شناخته‌شده در بازار عایق هستند که تنوع محصول بالایی دارند. این برندها استانداردهای کیفی معتبری نظیر مقاومت در برابر آتش (Class O یا UL) یا چسبندگی ASTM را رعایت می‌کنند. برخی پروژه‌ها ممکن است استاندارد حریق یا بهداشتی برای نوار درزگیر要求 کنند که در این صورت باید دنبال نوار دارای تاییدیه‌های مربوطه باشید. همچنین برندهای معتبر اطلاعات فنی دقیقی از محصول (ضخامت، محدوده دمایی، جنس چسب و …) ارائه می‌دهند که انتخاب آگاهانه را ممکن می‌سازد
. در مقابل محصولات متفرقه ممکن است مشخصات نامعلومی داشته باشند یا کیفیت ثابتی ارائه نکنند.
شرایط ویژه محیط کار: اگر نوار در محیط خارج ساختمان نصب می‌شود، مقاومت در برابر UV و آب و هوا حتماً باید لحاظ شود (هرچند اکثر نوارهای آلومینیومی ذاتاً این مقاومت را دارند). در محیط‌های با لرزش و تکان‌های مکرر، نوار مسلح استفاده شود تا دچار شکستگی نشود. در جاهایی که امکان حریق یا گرمای شدید ناگهانی هست، بررسی کنید نوار انتخابی مشتعل نشود یا گاز سمی تولید نکند (اغلب فویل آلومینیوم نمی‌سوزد اما چسب ممکن است دود کند؛ برخی نوارها دارای درجه‌بندی نسوز هستند). همچنین در معرض تابش شدید خورشید، نوارهای ارزان‌قیمت ممکن است چسبشان پس از مدتی خشک و پوسته شود، لذا نوع باکیفیت در این شرایط ارزش هزینه بیشتر را دارد.
با درنظر گرفتن نکات فوق می‌توانید نوار درزگیر آلومینیومی مناسب با نیاز خود را انتخاب کنید. برای جمع‌بندی، مشخصات فنی مهم هنگام خرید عبارت‌اند از: نوع نوار (ساده یا مسلح)، عرض و طول رول، ضخامت فویل (میکرون)، نوع روکش (نقره‌ای، مشکی، …) و بازه دمای عملکرد چسب. همچنین توجه به برند و استانداردهای کیفیت خیال شما را از بابت عملکرد درست نوار در بلندمدت راحت می‌کند
جمع‌بندی و معرفی محصولات پیشنهادی
نوار درزگیر آلومینیومی به عنوان یک ابزار کوچک اما پراهمیت، نقش بسزایی در کیفیت و دوام عایق‌کاری‌های صنعتی و ساختمانی دارد. این نوار با ایجاد یک پوشش چسبنده از جنس فویل آلومینیوم، تمام درزها و اتصالات را آب‌بندی و هوابندی می‌کند و بدین ترتیب از نفوذ رطوبت، هوا و گردوغبار جلوگیری کرده و راندمان حرارتی سیستم را حفظ می‌نماید. دو نوع ساده و مسلح آن بسته به نیاز پروژه قابل انتخاب است و عرض‌های متنوع آن امکان به‌کارگیری در شرایط مختلف را فراهم می‌کند. مقاومت عالی در برابر حرارت، رطوبت، مواد شیمیایی و UV از مزایای برجسته نوار آلومینیومی است که باعث شده در صنایعی چون HVAC، نفت و گاز، خودروسازی، الکترونیک و … به وفور استفاده شود. نصب آسان و سریع آن نیز مزیت دیگری است که هم در پروژه‌های کوچک خانگی و هم طرح‌های بزرگ صنعتی، کارگشا است.
در پایان، به چند محصول پیشنهادی در زمینه نوار درزگیر آلومینیومی اشاره می‌کنیم که می‌توانند انتخاب‌های مناسبی باشند:
نوار درزگیر آلومینیومی K-FLEX – این برند ایتالیایی یکی از باکیفیت‌ترین نوارهای آلومینیومی را ارائه می‌دهد. نوارهای ساده K-FLEX با ضخامت‌های روکش ۱۳۰ میکرون و نوارهای مسلح آن با روکش ضخیم ۲۳۰ میکرون عرضه می‌شوند
. به عنوان مثال، نوار آلومینیومی 230 میکرون مسلح کی‌فلکس از محصولات پیشنهادی ماست که در عرض‌های ۵، ۷ و ۱۰ سانتی‌متر قابل تهیه است
. این نوار دارای چسبندگی عالی و مقاومت حرارتی بالا بوده و برای پروژه‌های حرفه‌ای بسیار مناسب است.
نوار درزگیر آلومینیومی SuperFlex – سوپرفلکس یک برند ایرانی مطرح در زمینه عایق‌های الاستومری است که نوار درزگیر آلومینیومی نیز تولید می‌کند. نوارهای سوپرفلکس در نوع ساده (پشت نقره‌ای) با عرض ۵ و ۱۰ سانت عرضه شده و به دلیل کیفیت خوب چسب و قیمت مناسب، محبوبیت دارند. برای کاربردهای معمولی HVAC، نوار ۵ سانت سوپرفلکس گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه و کارآمد است. نوع مسلح سوپرفلکس نیز موجود است که با الیاف نخ شیشه تقویت شده و دوام بیشتری دارد.
نوار درزگیر آلومینیومی Sana & Linkeran – در بازار داخلی، سانا عایق و لینکران دو برند مطرح دیگر هستند که انواع نوار آلومینیومی را ارائه می‌کنند. محصولات این برندها شامل نوار آلومینیومی ساده، نوار مسلح ۱۳۰ میکرون، مسلح ۲۳۰ میکرون و نوار آلومینیومی مشکی می‌باشد
. تمامی این نوارها در عرض‌های ۵، ۷ و ۱۰ سانتیمتری قابل تهیه‌اند
. کیفیت نوارهای سانا و لینکران رقابتی بوده و برای پروژه‌های عایق‌کاری در داخل کشور گزینه‌های معتبری محسوب می‌شوند.
علاوه بر موارد فوق، بسته به محل پروژه ممکن است سایر برندهای بین‌المللی نظیر 3M، Tesa، Nashua و … نیز در دسترس باشند که البته بیشتر در کاربردهای خاص استفاده می‌شوند. مهم این است که با دانستن مشخصات محصول (عرض، نوع، ضخامت، چسب و …) و شرایط کاربری، بهترین نوار درزگیر آلومینیومی را انتخاب کنید. فروشگاه پروسازه آماده ارائه مشاوره در این زمینه بوده و تامین‌کننده انواع نوار درزگیر عایق در برندهای معتبر می‌باشد. با استفاده از نوار درزگیر آلومینیومی مناسب، از کیفیت عایق‌کاری مطمئن شوید و به طول عمر و کارایی بیشتر سیستم خود کمک کنید.
اشتراک گذاری
