کانال فلکسیبل برزنتی سافت و نسوز
کانال فلکسیبل برزنتی سافت و نسوز
کانال فلکسیبل روکش برزنتی سافت و نسوز
تعریف و معرفی
کانال فلکسیبل روکش برزنتی نوعی لوله خرطومی انعطاف‌پذیر برای انتقال هوا است که از یک لایه پارچه برزنتی با روکش PVC و یک مفتول فلزی فنری ساخته می‌شود.
این ساختار ترکیبی باعث می‌شود کانال در عین انعطاف‌پذیری بالا، مقاومت مکانیکی خوبی داشته باشد و به راحتی خم شده یا فشرده گردد. به دلیل استفاده از پارچه برزنتی مقاوم در برابر حرارت (نسوز) و روکش PVC، این کانال‌ها بازدارنده شعله بوده و در برابر آتش‌سوزی ایمن‌تر هستند.
کانال فلکسیبل برزنتی در دو مدل اصلی سافت (Soft) و سیلور (Silver) عرضه می‌شود؛ مدل سافت از یک لایه برزنت نایلونی تقویت‌شده با فنر ساخته شده و مدل سیلور دارای دولایه پارچه برزنتی نخ‌دار (مسلح) است که استحکام بالاتری دارد.
این کانال‌ها به دلیل وزن سبک و نصب آسان، یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین انواع لوله‌های خرطومی در تهویه هوا محسوب می‌شوند.
کاربردها
کانال فلکسیبل برزنتی نسوز در صنایع و بخش‌های مختلف به عنوان راهکاری مطمئن برای انتقال هوا و دود به کار می‌رود. در سیستم‌های تهویه مطبوع (HVAC) خانگی و تجاری، از جمله داکت اسپلیت‌ها، معمولاً از نوع سافت این کانال برای مسیر برگشت هوا استفاده می‌کنند.
به علت انعطاف‌پذیری بالا و وزن کم، این کانال انتخابی ایده‌آل برای فضاهای محدود و پیچیده در تأسیسات تهویه است. در سیستم‌های اگزاست و تخلیه هوا نیز کاربرد گسترده‌ای دارد؛ به طور مثال برای اتصال به اگزاست‌فن‌ها و فن‌های سانتریفیوژ به منظور خروج هوای مرطوب، آلوده یا گرم از محیط استفاده می‌شود.
مقاومت بالای بدنه برزنتی این کانال باعث شده در محیط‌های صنعتی و خشن (کارخانه‌ها، کارگاه‌ها) جهت مکش ذرات گرد و غبار سبک، انتقال دود و گازهای حاصل از فرآیندهای تولیدی و حتی هوای با دمای بالا مورد استفاده قرار گیرد.
کانال خرطومی برزنتی به دلیل دارا بودن مواد ضد UV در ساختار خود، برای کاربردهای فضای باز نیز مناسب است و در برابر نور خورشید دچار پوسیدگی زودرس نمی‌شود.
از دیگر موارد مصرف می‌توان به به‌کارگیری در سالن‌های بزرگ مانند ترمینال‌های مسافربری و فرودگاه‌ها جهت توزیع هوا و همچنین در سیستم تهویه هودهای صنعتی اشاره کرد.
مجموع این کاربردها نشان می‌دهد کانال فلکسیبل برزنتی یک گزینه همه‌کاره و قابل اعتماد در انتقال هوا تحت شرایط متنوع است.
مزایا
کانال فلکسیبل برزنتی سافت و نسوز به دلیل ویژگی‌های ساختاری خود، مزایای متعددی نسبت به کانال‌های فلزی یا سایر لوله‌های خرطومی دارد:
انعطاف‌پذیری بسیار بالا:طراحی خرطومی به همراه فنر فولادی داخلی امکان خم شدن و شکل‌گیری در مسیرهای دشوار را فراهم می‌کند. این کانال را می‌توان به سادگی در زوایا و فضاهای مختلف هدایت کرد بدون اینکه دچار شکستگی شود. این انعطاف بالا همچنین فشردگی آسان را ممکن می‌سازد؛ به طوری که می‌توان کانال را برای حمل و نقل به حجم کوچکتری جمع کرد
وزن سبک و نصب آسان: به دلیل استفاده از الیاف پلی‌استر و PVC سبک، این کانال وزن بسیار کمی دارد.
وزن کم باعث می‌شود حمل، جابجایی و نصب کانال با نیروی انسانی کمتر و سرعت بیشتر انجام شود.
ساختار انعطاف‌پذیر و یکنواخت کانال نیز نصب صحیح آن را تسهیل می‌کند و نیاز به اتصالات پیچیده را کاهش می‌دهد.
استحکام و دوام بالا: علی‌رغم انعطاف‌پذیری، کانال برزنتی از استحکام کششی بالا برخوردار است و به سادگی پاره یا سوراخ نمی‌شود.
وجود الیاف نخی در بافت برزنت به صورت تار و پود، مقاومت آن را در برابر کشش و پارگی بسیار زیاد کرده است.
همچنین روکش PVC محافظ در برابر عوامل خارجی، کانال را در برابر سایش، ضربه و ارتعاش مقاوم می‌کند.
این کانال در طول استفاده دچار پوسیدگی زودهنگام نشده و عمر مفید طولانی دارد.
مقاومت حرارتی و ایمنی در برابر آتش: جنس برزنتی نسوز کانال باعث تحمل دماهای نسبتاً بالا بدون آسیب دیدن ساختار می‌شود. محدوده دمای عملکرد این محصول معمولاً از حدود -۳۰ تا +۸۰ درجه سانتی‌گراد است که برای اکثر کاربردهای تهویه مطبوع و صنعتی کافی است.
مواد بکار رفته دارای کلاس بازدارندگی شعله هستند، بدین معنی که در صورت حریق احتمالی، کانال شعله‌ور نشده و گاز سمی از خود منتشر نمی‌کند.این ویژگی ایمنی سیستم را افزایش داده و استفاده از آن را در محیط‌های دارای ریسک حریق امکان‌پذیر می‌کند.
آب‌بندی مناسب و بهداشت: کانال فلکسیبل برزنتی ساختاری بدون درز و شکاف در طول خود دارد.
درزهای اتصال لایه‌های آن با چسب مخصوص کاملاً هوابند شده‌اند
لذا نشتی هوا به حداقل می‌رسد و راندمان انتقال هوا بالا می‌رود. همچنین لایه داخلی صاف و بدون درز است و ذرات گرد و غبار یا آلاینده‌ها در مسیر جریان هوا به محیط بیرون نشت نمی‌کنند.
از آنجا که در ساخت این کانال از الیاف شیشه یا مواد پودر‌شونده استفاده نشده، هیچ گرد و غباری به محیط اضافه نمی‌کند و هوای تمیزی در خروجی خواهیم داشت.
عدم نفوذ رطوبت به داخل دیواره کانال نیز از رشد قارچ و کپک جلوگیری می‌کند و بهداشت هوای عبوری تضمین می‌شود.
افت فشار کم و جریان‌دهی مناسب: به دلیل سطح داخلی نسبتاً صاف و قطر یکنواخت، مقاومت در برابر جریان هوا پایین بوده و افت فشار کمتری نسبت به برخی دیگر از لوله‌های خرطومی دارد.
این بدان معناست که هوا با راندمان بهتری از داخل کانال عبور می‌کند و فشار کمتری از دست می‌دهد. در نتیجه، توان کمتری از فن‌ها صرف غلبه بر مقاومت کانال می‌شود و بهره‌وری سیستم افزایش می‌یابد.
تنوع سایز و کاربردپذیری بالا: این نوع کانال در طیف وسیعی از قطرها تولید می‌شود (معمولاً از ۱۰ سانتیمتر تا ۵۰ سانتیمتر قطر)
که پاسخگوی نیازهای گوناگون از مصارف مسکونی تا صنعتی است. امکان انتخاب سایز مناسب باعث می‌شود در هر پروژه‌ای بتوان از این کانال بهره برد. علاوه بر این،استانداردهای کیفی مختلفی برای این محصول اخذ شده (نظیر استاندارد اروپایی EN 13180 برای کاربری تهویه مطبوع)، بنابراین می‌توان با اطمینان در پروژه‌های حساس از آن استفاده کرد. بسیاری از تولیدکنندگان داخلی نیز دارای گواهی‌های ISO برای کیفیت ساخت این کانال‌ها هستند
مقرون‌به‌صرفه بودن: از دیدگاه اقتصادی، کانال فلکسیبل برزنتی هزینه اولیه و نگهداری کمتری نسبت به کانال‌های فلزی سنتی دارد. هزینه‌های تولید و نصب این لوله خرطومی بسیار پایین است که به صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه‌های پروژه منجر می‌شود
همچنین انعطاف و دوام بالای آن باعث کاهش خرابی و نیاز به تعمیر یا تعویض در بلندمدت شده و هزینه‌های جاری تأسیسات را نیز کاهش می‌دهد.
مجموعه این مزایا موجب شده کانال برزنتی فلکسیبل به یک گزینه پرطرفدار و جایگزینی مناسب برای بسیاری از کانال‌های هوا تبدیل شود.
جدول سایزبندی
کانال‌های فلکسیبل برزنتی سافت معمولاً در طول‌های استاندارد ۶ متری تولید و عرضه می‌شوند(برخی سازندگان شاخه‌های ۱۰ متری نیز عرضه می‌کنند). قطر اسمی این کانال‌ها بر حسب اینچ بیان می‌شود که از ۴ اینچ (کوچکترین سایز) تا ۲۰ اینچ و حتی بالاتر را شامل می‌شود.
جدول زیر سایزبندی متداول این کانال (۴ تا ۲۰ اینچ) را به همراه قطر داخلی معادل آن به میلی‌متر و ضخامت لایه برزنتی نشان می‌دهد:
| سایز کانال (اینچ) | قطر داخلی (میلی‌متر) | طول هر شاخه (متر) | ضخامت دیواره برزنتی (میکرون) |
|---|---|---|---|
| 4″ | ≈ 102 (۱۰.۲ سانت) | 6 | 300 |
| 5″ | ≈ 127 (۱۲.۷ سانت) | 6 | 300 |
| 6″ | ≈ 152 (۱۵.۲ سانت) | 6 | 300 |
| 7″ | ≈ 178 (۱۷.۸ سانت) | 6 | 300 |
| 8″ | ≈ 203 (۲۰.۳ سانت) | 6 | 300 |
| 10″ | ≈ 254 (۲۵.۴ سانت) | 6 | 300 |
| 12″ | ≈ 305 (۳۰.۵ سانت) | 6 | 300 |
| 14″ | ≈ 356 (۳۵.۶ سانت) | 6 | 300 |
| 16″ | ≈ 406 (۴۰.۶ سانت) | 6 | 300 |
| 18″ | ≈ 457 (۴۵.۷ سانت) | 6 | 300 |
| 20″ | ≈ 508 (۵۰.۸ سانت) | 6 | 300 |
توضیح: تمامی سایزهای فوق از جنس برزنت با روکش PVC و ساختار یکسان هستند؛ تنها قطر دهانه متفاوت است. ضخامت لایه برزنتی در حدود ۳۰۰ میکرون می‌باشد و توسط مفتول فولادی فنری به قطر تقریبی ۱٫۵ تا ۱٫۸ میلی‌متر تقویت شده است.
قطرهای معادل میلی‌متری درج‌شده نیز حدودی هستند (بر مبنای ۱ اینچ ≈ ۲۵٫۴ میلی‌متر) و ممکن است بسته به ضخامت روکش کمی تغییر جزئی داشته باشند. به عنوان مثال، قطر داخلی واقعی کانال ۸ اینچ حوالی ۲۰۰ تا ۲۰۵ میلی‌متر است. در تمامی سایزها طول هر شاخه در حالت باز شده کامل ۶ متر است، اما کانال حالت فشرده نیز دارد و برای حمل‌ونقل ممکن است به طول کوتاه‌تری جمع شود. وجود تنوع در سایزبندی این کانال‌ها اجازه می‌دهد تا طراحان تاسیسات بتوانند متناسب با حجم هوای مورد نیاز، قطر مناسب را انتخاب کنند.
ویژگی‌های فنی
جنس و ساختار: کانال فلکسیبل برزنتی از پارچه پلی‌استر با روکش PVC ساخته می‌شود که معمولاً پارچه پلی‌استر با تراکم ۳۰۰ دنیر است. این پارچه برزنتی دور یک مفتول فولادی فنردار به صورت مارپیچ پیچیده و با لایه PVC یکپارچه شده است. نتیجه این ساختار، لوله خرطومی منعطفی است که دیواره آن ترکیبی از تار و پود پارچه‌ای مقاوم و روکش پلاستیکی نفوذ‌ناپذیر است.
مفتول فلزی گالوانیزه که در بدنه کانال تعبیه شده، استحکام و ثبات کانال را حفظ می‌کند و مانع از افتادگی یا له‌شدگی آن در طول‌های بلند می‌شود. قطر فنر بسته به سایز کانال معمولا بین ۱٫۵ تا ۱٫۸ میلی‌متر استو فاصله گام‌های فنر نیز برای حفظ شکل دایره‌ای کانال بهینه شده است.
تحمل دما و آتش: کانال برزنتی سافت به گونه‌ای طراحی شده که بازه‌ی دمایی نسبتاً وسیعی را پوشش دهد. بر اساس داده‌های فنی، این کانال توان کار در دماهای حدود -۲۰°C تا +۸۰°C را داراست (برخی منابع بازه -۲۰ تا +۹۰°C را نیز ذکر کرده‌اند).
بدین ترتیب برای جریان هوای سرد و گرم در اکثر کاربردهای تهویه، مشکلی از بابت تحمل حرارتی وجود ندارد. روکش PVC خارجی در دماهای معمولی ذوب یا متصاعد نمی‌شود و پارچه داخلی نیز نسوز و دیرسوز است. طبق استانداردهای مربوطه، کانال فلکسیبل برزنتی در رده‌ی محصولات Flame Retardant یا بازدارنده شعله طبقه‌بندی می‌شود.
این بدان معناست که در صورت مواجهه با شعله مستقیم، آتش به سرعت روی سطح کانال گسترش نمی‌یابد و با دور شدن منبع حرارت خاموش می‌شود. همچنین طبق گزارش سازندگان، در هنگام آتش‌سوزی این کانال‌ها گازهای سمی خطرناک از خود منتشر نمی‌کنند که یک مزیت ایمنی مهم برای استفاده در فضاهای بسته است.
مقاومت مکانیکی و شیمیایی: وجود الیاف پلی‌استر به همراه بافت PVC، کانال را در برابر رطوبت و خوردگی شیمیایی مقاوم ساخته است. این کانال آب را به خود جذب نمی‌کند و در محیط‌های مرطوب زنگ‌زدگی یا پوسیدگی در آن رخ نمی‌دهد.
همچنین نسبت به بسیاری از مواد شیمیایی و گازهای خورنده، مقاومت نشان می‌دهد؛ به طور مثال در برابر بخارات اسیدی و قلیایی متداول در صنایع، تخریب نشده و قابل استفاده است. روکش PVC علاوه بر محافظت شیمیایی، مانعی در برابر اشعه فرابنفش خورشید نیز ایجاد می‌کند که امکان بهره‌برداری در فضای باز را فراهم می‌نماید. از نظر استحکام فیزیکی، پارچه برزنتی این کانال به علت بافت نخ‌دار خود نیروی کشش بالا و خمش مکرر را تاب می‌آورد بدون آنکه پاره شود. همچنین ساختار فنری آن ضربات و لرزش‌ها را تا حدی مستهلک کرده و انتقال ارتعاشات تجهیزات به کانال را کاهش می‌دهد.
فشار و سرعت هوای قابل تحمل: یکی از مشخصات مهم در انتخاب کانال هوا، میزان فشار و سرعت جریان قابل تحمل آن است. کانال فلکسیبل برزنتی سافت برای سیستم‌های کم‌فشار و متوسط طراحی شده و می‌تواند حداکثر فشار استاتیک حدود ۱۰,۰۰۰ پاسکال (۱۰۰۰ میلی‌متر آب) را تحمل کند.
این مقدار فشار برای اکثر کاربردهای تهویه مطبوع و اگزاست فن‌های استاندارد کافی بوده و به ندرت در این سیستم‌ها از چنین فشاری فراتر می‌رود. همچنین حداکثر سرعت جریان هوا در داخل این کانال حدود ۳۰ متر بر ثانیه توصیه شده است.
در سرعت‌های بالاتر ممکن است ارتعاش و صدای ناشی از جریان هوا افزایش یابد یا افت فشار غیرخطی شود، لذا رعایت این حدود در طراحی کانال‌کشی مهم است. به طور کلی، کانال برزنتی برای سرعت‌ها و فشارهای معمول در تهویه (مثلاً سرعت‌های ۵ تا ۱۵ متر بر ثانیه) عملکردی مطمئن و پایدار دارد. در صورتی که نیاز به تحمل فشارهای بسیار بالا یا خلا نسبتاً زیاد باشد، باید از مدل سیلور (مسلح) یا کانال‌های فلزی استفاده کرد.
ابعاد و استاندارد ساخت: همان‌طور که در بخش سایزبندی اشاره شد، این کانال‌ها در اقطار متنوعی تولید می‌شوند (قطر داخلی ۱۰ سانتیمتر تا ۵۰ سانتیمتر برای مدل‌های رایج). طول هر شاخه کانال معمولاً ۶ متر است و در بسته‌بندی‌های فشرده (Compress) عرضه می‌شود. تولید این محصول تحت استاندارد بین‌المللی EN 13180 (استاندارد مربوط به داکت‌های فلکسیبل برای تهویه مطبوع) صورت می‌گیرد و اکثر برندهای معتبر دارای تأییدیه‌های کیفی و ایزو برای آن هستند.
رعایت این استانداردها تضمین می‌کند که کانال از نظر نشت هوا، مقاومت مکانیکی، دامنه دمایی و سایر پارامترهای فنی در سطح مطلوبی قرار دارد و الزامات ایمنی ساختمان را برآورده می‌سازد. به عنوان مثال، همخوانی با کلاس‌های حریق استاندارد، عدم وجود مواد آلاینده خطرناک در ساختار و نیز استحکام حلقوی مناسب از جمله مواردی است که تحت آزمون استاندارد بررسی می‌شود.
نکات مهم در خرید
برای انتخاب و خرید کانال فلکسیبل برزنتی مناسب باید به چند نکته کلیدی توجه کرد تا محصولی متناسب با نیاز خود تهیه نمایید:
تعیین نوع کانال (سافت یا سیلور):
ابتدا نوع کاربرد و شرایط کاری را مشخص کنید. اگر قصد دارید کانال را در یک سیستم تهویه معمولی (مثلاً داکت اسپلیت یا هواکش خانگی) که فشار و سرعت هوا زیاد بالا نیست استفاده کنید، مدل سافت (Soft) که سبک‌تر و ارزان‌تر است کفایت می‌کند. اما اگر برای یک محیط صنعتی با هوای پرفشارتر یا ذرات ساینده (مثلاً مکش گردوغبار صنعتی) نیاز به کانال دارید، بهتر است سراغ مدل سیلور (Silver) بروید که دارای دولایه برزنت نخ‌دار و استحکام بیشتر در برابر پارگی و سایش است. مدل سیلور توان تحمل فشار هوای بالاتری داشته و دیرتر مستهلک می‌شود، گرچه قیمت آن کمی بالاتر است. شناخت این تفاوت به شما کمک می‌کند متناسب با بودجه و نیاز عملکردی، گزینه صحیح را برگزینید.
انتخاب سایز مناسب:
قطر کانال باید بر اساس حجم هوای مورد نیاز سیستم و ابعاد دهانه‌های دستگاه‌ها (هواساز، فن، دریچه‌ها) تعیین شود. پیش از خرید، محاسبات بار حرارتی/برودتی و دبی هوا را انجام دهید تا سایز بهینه کانال مشخص گردد. انتخاب قطر نامناسب می‌تواند منجر به افت فشار بیش از حد (در صورت کوچک بودن قطر) یا کاهش سرعت هوا و عملکرد ضعیف (در صورت بیش از حد بزرگ بودن قطر) شود. سایزهای استاندارد ۴ تا ۲۰ اینچ موجود هستند؛ اگر نیاز به سایز خیلی بزرگ‌تر (مثلاً ۲۴ اینچ) دارید، موجودی آن را نزد فروشنده جویا شوید. همچنین طول مورد نیاز مسیر را در نظر بگیرید – هر شاخه ۶ متری است و برای طول بیشتر باید چند شاخه را با رابط فلکسیبل یا بست به هم متصل کنید
توجه به مشخصات فنی محصول:
هنگام خرید، به برگه مشخصات فنی (Datasheet) یا توضیحات محصول دقت کنید. بازه دمای کاری کانال، حداکثر فشار مجاز و کلاس حریق آن را بررسی نمایید تا مطمئن شوید با شرایط کاری شما همخوانی دارد. برای مثال اگر دمای هوای عبوری بسیار بالا باشد (نزدیک ۱۰۰°C)، اطمینان یابید که کانال انتخابی تحمل آن را دارد یا به سراغ کانال‌های خاص دما بالا بروید. در محیط‌های خورنده یا در معرض نور خورشید، وجود روکش مقاوم UV یک مزیت است که باید در مشخصات ذکر شده باشد.ضخامت پارچه برزنت (مثلاً ۰٫۳ میلی‌متر) و جنس آن (پلی‌استر یا نایلون) نیز می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت و دوام کانال باشد؛ معمولاً برزنت پلی‌استری ۳۰۰ دنیر استاندارد مطلوبی است. همچنین ساختار لایه‌ها (تک‌جداره یا دوجداره بودن) و نوع تقویت (سیم فنری گالوانیزه) از نکاتی است که در مقایسه مدل‌های مختلف باید به آنها دقت کنید.
خرید از تأمین‌کننده معتبر:
حتماً کانال فلکسیبل را از شرکت‌ها یا فروشندگان معتبر تهیه کنید تا از اصالت کالا و کیفیت ساخت مطمئن باشید. برندهای شناخته‌شده معمولاً دارای استانداردهای بین‌المللی و گواهینامه‌های کیفیت هستند و محصولاتشان تست‌های لازم را گذرانده است. کانال‌های غیراستاندارد ممکن است از مواد بازیافتی یا با ضخامت کمتر تولید شده باشند که دوام و کارایی پایین‌تری دارد و حتی می‌تواند خطرآفرین باشد. به دنبال گارانتی یا ضمانت کیفیت از سوی فروشنده باشید و در صورت امکان، نظرات مشتریان دیگر یا سابقه پروژه‌های انجام‌شده با آن محصول را جویا شوید.
متعلقات و لوازم نصب:
در کنار خود کانال، ممکن است به لوازم جانبی مانند بست فلزی کمربندی (هوابند) برای اتصال کانال به فلنج‌ها یا دریچه‌ها، رابط‌های کانال برای وصل کردن دو شاخه به یکدیگر، و عایق حرارتی (در صورت نیاز به کاهش تبادل حرارت کانال با محیط) احتیاج داشته باشید. بررسی کنید که آیا تأمین‌کننده این اقلام را نیز ارائه می‌دهد یا خیر. همچنین راهنمای نصب محصول را از فروشنده بخواهید تا هنگام اجرا دچار مشکل نشوید. نصب صحیح (بدون پیچ خوردگی و له‌شدگی کانال، و آب‌بندی کامل اتصالات) تاثیر زیادی بر عملکرد نهایی دارد. با در نظر گرفتن موارد فوق، می‌توانید کانال فلکسیبل برزنتی متناسب با نیاز خود را با اطمینان انتخاب و خریداری نمایید و از مزایای آن در سیستم تهویه یا اگزاست خود بهره‌مند شوید.
اشتراک گذاری
