علت خرابی پکیج بوتان و ایران رادیاتور
علت خرابی پکیج دیواری گازی و روش‌های عیب‌یابی آن‌ها
مقدمه
پکیج دیواری گازی قلب سیستم گرمایشی خانه هستند و آب گرم مصرفی و گرمایش شوفاژها را تأمین می‌کنند. عملکرد صحیح این دستگاه‌ها برای آسایش ساکنان بسیار مهم است، زیرا خرابی و عیب یابی پکبج دیواری می‌تواند در فصول سرد مشکلات جدی ایجاد کند. آشنایی با علل رایج خرابی پکیج دیواری و نحوه عیب‌یابی آن‌ها به زبان ساده به شما کمک می‌کند تا برخی مشکلات را شخصاً تشخیص داده و در صورت امکان رفع کنید. در این مقاله به بررسی دلایل متداول از کار افتادن پکیج‌های دیواری گازی (مانند برندهای بوتان و ایران‌رادیاتور) و روش‌های عیب‌یابی هر کدام می‌پردازیم تا بتوانید از سیستم گرمایشی منزلتان بهتر مراقبت کنید.
علل رایج خرابی پکیج دیواری
دلایل مختلفی ممکن است باعث خراب شدن پکیج دیواری گازی شوند. شناخت این علت‌ها اولین گام در رفع مشکل است. رایج‌ترین علل خرابی پکیج‌های دیواری (بوتان، ایران‌رادیاتور و برندهای مشابه) عبارت‌اند از:
- کم بودن فشار آب سیستم: اگر فشار آب مدار گرمایش یا آب مصرفی کافی نباشد، پکیج روشن نمی‌شود یا کارایی لازم را ندارد
- رسوب گرفتن مبدل حرارتی: تجمع املاح و سختی آب در مبدل حرارتی باعث کاهش تبادل گرما و مختل شدن عملکرد پکیج می‌شود
- خرابی سنسورها: سنسورهای مختلف پکیج (مانند سنسور دمای NTC، سنسور فشار آب، سنسور شعله/یون و سنسور دود) اگر معیوب شوند اطلاعات نادرست به برد می‌دهند و می‌توانند مانع روشن شدن یا عملکرد صحیح دستگاه شوند
- مشکلات جرقه‌زن و مشعل: خرابی الکترود جرقه یا مشعل، فاصله نامناسب الکترود تا شعله، یا خرابی سیستم یونیزاسیون (تشخیص شعله) از دلایل رایج روشن نشدن شعله پکیج است
- خرابی پمپ سیرکولاتور: پمپ گردش آب اگر گیر کند یا بسوزد، آب گرم در رادیاتورها به گردش درنمی‌آید و دستگاه داغ شده و از کار می‌افتد
- وجود هوا در مدار: هوا گرفتن سیستم گرمایش باعث بالا رفتن فشار و اختلال در جریان آب می‌شود و می‌تواند مانع عملکرد درست پکیج گرد
- کاهش فشار یا قطع گاز: افت فشار گاز ورودی یا بسته بودن شیر گاز موجب عدم تشکیل شعله و خاموشی پکیج می‌شود
- نقص در دودکش یا فن: انسداد مسیر دودکش یا خرابی فن تخلیه موجب جمع شدن دود و افزایش حرارت داخلی شده و سیستم ایمنی، پکیج را خاموش می‌کند
- مشکلات برق یا برد الکترونیکی: قطع بودن برق، اتصالات برقی معیوب یا خرابی برد کنترل الکترونیکی نیز از علت‌های خرابی پکیج است
. نوسان شدید برق یا رطوبت می‌تواند به برد آسیب بزند.
در ادامه، هر یک از این مشکلات را به زبان ساده‌تر بررسی کرده و روش‌های عیب‌یابی گام‌به‌گام آن‌ها را توضیح می‌دهیم.
روش‌های عیب‌یابی مشکلات رایج پکیج دیواری
کم بودن فشار آب سیستم
علت و علائم:
پکیج دیواری برای کارکرد صحیح به فشار آب کافی (معمولاً 1 تا 1.5 بار) نیاز دارند. اگر فشار آب مدار گرمایش یا آب سرد ورودی کم باشد، دستگاه روشن نمی‌شود یا مرتب خاموش و روشن می‌شود. کاهش فشار ممکن است به دلیل نشت آب در مدار، کم بودن آب سیستم، یا مشکل در منبع انبساط باشد
. علامت بارز این مشکل پایین بودن عقربه فشارسنج (زیر حدود 0.5 یا 1 بار) روی پانل پکیج است.
روش عیب‌یابی و رفع مشکل فشار آب:
بررسی فشارسنج:
ابتدا به گیج فشار (مانومتر) روی دستگاه نگاه کنید. اگر فشار زیر حد استاندارد (معمولاً کمتر از 0.5 بار) است، کمبود فشار تأیید می‌شود
تنظیم فشار با شیر پرکن:
شیر پرکن که در زیر پکیج تعبیه شده را به‌آرامی باز کنید تا آب سرد به مدار وارد شود و فشار به محدوده ۱ تا ۲ بار برسد
. سپس شیر را ببندید. (دفترچه راهنما محل دقیق شیر پرکن را مشخص کرده است.)
چک کردن نشتی‌ها:
اگر فشار بعد از تنظیم دوباره افت کرد، تمامی اتصالات و لوله‌ها و رادیاتورها را برای نشتی آب بررسی کنید
. نشتی باید تعمیر شود تا مشکل تکرار نشود.
بررسی منبع انبساط:
در صورت تکرار افت فشار و عدم وجود نشتی بیرونی، ممکن است تیوپ منبع انبساط (مخزن تحت فشار) خراب یا کم‌باد شده باشد که باعث افت فشار می‌شود
. سالم بودن منبع انبساط را بررسی کرده و در صورت نیاز با پمپ باد، آن را شارژ کنید (معمولاً با فشار 0.7 تا 1 بار در حالت تخلیه). این کار بهتر است توسط سرویس‌کار انجام شود.
- تمیز کردن فیلتر آب: در مسیر ورودی آب فیلتر صافی وجود دارد. ممکن است صافی آب ورودی پکیج یا صافی برگشت مدار گرمایش گرفته باشد و افت فشار ایجاد کند
. پس از بستن آب ورودی، این صافی‌ها را خارج کرده و تمیز کنید.
با انجام موارد بالا، در اکثر مواقع مشکل کمبود فشار آب حل می‌شود. همیشه فشار دستگاه را در بازه استاندارد نگه دارید تا پکیج به درستی کار کند.
رسوب گرفتن مبدل حرارتی
علت و علائم: رسوب‌گیری مبدل حرارتی یکی از رایج‌ترین مشکلات در پکیج دیواری به‌ویژه در مناطق با آب سخت (املاح زیاد) است. با گذشت زمان، املاح موجود در آب داخل لوله‌های مبدل اولیه و ثانویه ته‌نشین می‌شوند و لایه‌ای عایق روی جداره داخلی ایجاد می‌کنند
. این رسوبات مانع انتقال حرارت مشعل به آب شده و راندمان دستگاه را کاهش می‌دهد. علائم رسوب مبدل عبارت‌اند از: کاهش دمای آب گرم مصرفی یا دیر گرم شدن آن، سرد بودن رادیاتورها علی‌رغم کارکرد مشعل، صدای جوشش یا سوت کشیدن (صدای کتری) در پکیج، و حتی افزایش غیرعادی فشار بار. برای مثال اگر رادیاتورها خوب گرم نشوند، ممکن است علت آن رسوب گرفتن مبدل یا خرابی سنسور باشد
روش عیب‌یابی و رفع رسوب پکیج دیواری مبدل:
- بررسی علائم: ابتدا علائم بالا را بررسی کنید. سرد بودن آب مصرفی یا رادیاتورها با وجود روشن بودن مشعل می‌تواند نشان‌دهنده گرفتگی مبدل باشد. همچنین اگر مدت زیادی است که پکیج سرویس نشده، احتمال رسوب بیشتر است.
- تمیز کردن یا تعویض مبدل: رسوب‌زدایی مبدل کار تخصصی است. اگر تجهیزات لازم (پمپ اسیدشویی مخصوص و محلول اسید دیسکلر) در اختیار ندارید، بهتر است با سرویس‌کار ماهر تماس بگیرید. تکنسین مبدل حرارتی را از دستگاه جدا کرده و با اسید مخصوص شستشو می‌دهد تا رسوبات حل شوند
. در موارد رسوب بسیار شدید یا سوراخ شدن مبدل، ممکن است نیاز به تعویض کامل مبدل باشد - پیشگیری بعد از رفع مشکل: پس از رسوب‌گیری، حتماً فیلترهای رسوب‌گیر را در مسیر آب ورودی نصب و تمیز کنید تا دوباره مبدل دچار رسوب نشود
. همچنین تنظیم سختی‌گیر یا استفاده از کارتریج پلی‌فسفات می‌تواند به جلوگیری از تشکیل رسوب کمک کند.
توجه: برخی پکیج‌های جدید (مانند مدل‌های دومبدله) در برابر رسوب مقاوم‌ترند. در صورت سکونت در منطقه با آب سخت، استفاده از پکیج دومبدله یا افزودن فیلتر مناسب بهترین راه پیشگیری از رسوب مبدل است.
خرابی سنسورها و قطعات ایمنی
علت و علائم:
پکیج دیواری گازی دارای سنسورهای گوناگون هستند که هر یک نقش مهمی در ایمنی و کنترل دما/فشار دارند. سنسور NTC شوفاژ و آب مصرفی (ترموستات حرارتی)، سنسور فشار آب، سنسور دود (پرشر سوئیچ هوا یا کلید ایمنی دودکش) و سنسور تشخیص شعله (الکترود یون) از مهم‌ترین‌ها هستند. خرابی هر یک از این سنسورها می‌تواند عملکرد پکیج دیواری را مختل کند
. به عنوان مثال خرابی NTC ممکن است باعث گرم نشدن آب یا خاموش نشدن به‌موقع مشعل شود. خرابی سنسور فشار هوا یا دودکش ممکن است اجازه روشن شدن مشعل را ندهد. سنسور شعله معیوب نیز شعله را تشخیص نمی‌دهد و برد دستور قطع گاز می‌دهد، در نتیجه شعله روشن نمی‌ماند. معمولاً خرابی سنسورها با کدهای خطا روی نمایشگر یا چشمک‌زدن چراغ‌های دستگاه همراه است. برای مثال چشمک زدن چراغ قرمز می‌تواند نشان دهد سنسور دود عمل کرده یا شعله تشخیص داده نشده است.
روش عیب‌یابی و رفع خرابی سنسورها:
بررسی کدهای خطا:
اگر پکیج شما صفحه نمایشگر یا چراغ‌های عیب‌یاب دارد، به کد خطا یا الگوی چشمک‌زن توجه کنید. این کد معمولاً در دفترچه راهنما معنی شده و مشخص می‌کند کدام سنسور مشکل دارد (مثلاً خطای سنسور دود، سنسور دما، عدم تشخیص شعله و غیره).
بازدید چشمی سنسورها:
دستگاه را خاموش کرده و سنسور مربوطه را پیدا کنید. بررسی کنید سیم‌کشی و کانکتورهای سنسور شل یا سولفاته نباشند
. مثلاً شل شدن سوکت سنسور NTC یا جدا شدن سیم سنسور فشار می‌تواند علت باشد. اتصالات را محکم کنید.
تمیز کردن سنسور شعله:
یکی از رایج‌ترین موارد، کثیف شدن الکترود یون (میله تشخیص شعله) است
. اگر دسترسی دارید، می‌توانید این میله را با سمباده نرم تمیز کنید تا دوده و جرم آن پاک شود. دقت کنید که الکترود جرقه و یون باید در فاصله مناسبی از مشعل قرار داشته باشند
. بعد از تمیزکاری، دوباره دستگاه را روشن کنید ببینید مشکل برطرف شده است یا نه.
تست یا تعویض سنسور معیوب:
سنسورهای NTC را می‌توان با مولتی‌متر از نظر مقاومت در دمای محیط چک کرد (مقایسه با مقدار استاندارد). سنسور فشار هوا یا آب را نیز می‌توان با ابزار تخصصی تست کرد
. اگر سنسوری خرابی ظاهری داشت یا تست آن غیرعادی بود، تعویض سنسور راه‌حل مطمئن است. سنسور جدید باید دقیقا مدل مخصوص همان دستگاه باشد.
ریست کردن پکیج:
پس از هر اقدام، ممکن است نیاز باشد دستگاه را ریست کنید تا خطا پاک شود و پکیج مجدداً راه‌اندازی شود. بسیاری از پکیج‌ها دکمه ریست دارند که با نگه داشتن آن به مدت چند ثانیه انجام می‌شود
. اگر مشکل حل شده باشد، دیگر خطا ظاهر نخواهد شد.
اگر با این اقدامات مشکل حل نشد، احتمالا نیاز به بررسی‌های تخصصی‌تر و حضور تعمیرکار است. سنسورها قطعات ایمنی مهمی هستند؛ هرگز برای از مدار خارج کردن دائمی سنسور (مثلاً سنسور دود) اقدام نکنید چون خطرناک است. در صورت خرابی، تنها راه ایمن تعویض آن است
مشکل در سیستم جرقه‌زن و مشعل پکیج دیواری
علت و علائم:
- برای روشن شدن پکیج، وجود جرقه الکتریکی و جریان گاز الزامی است. جرقه‌زن (الکترود جرقه) ولتاژ بالا را به جرقه تبدیل می‌کند تا شعله شکل بگیرد. مشعل نیز گاز را می‌سوزاند و حرارت تولید می‌کند. اگر پکیج جرقه نزند یا شعله تشکیل نشود، دستگاه روشن نمی‌شود. علت‌های رایج عبارت‌اند از: خرابی ترانس جرقه‌زن یا الکترود آن، فاصله نامناسب الکترود تا مشعل، بسته بودن شیر گاز یا کم بودن شدید فشار گاز، گرفتگی نازل‌های مشعل، خرابی شیر برقی گاز، یا اشکال در تشخیص شعله (الکترود یون)
. علامت مشخص این مشکل روشن نشدن شعله و معمولاً صدای کلیک جرقه‌زن یا بوی گاز خام لحظه‌ای است که نشان می‌دهد گاز می‌آید ولی مشتعل نمی‌شود. گاهی نیز شعله روشن شده ولی فوراً خاموش می‌شود که می‌تواند ناشی از عدم تشخیص شعله توسط میله یون باشد.
روش عیب‌یابی و رفع مشکل جرقه و مشعل:
چک کردن گاز ورودی:
ابتدا مطمئن شوید شیر گاز متصل به پکیج کاملاً باز است. گاهی به اشتباه یا هنگام سرویس، شیر نصفه‌باز می‌ماند و گاز کافی نمی‌رسد
. همچنین اگر چند دستگاه گازسوز همزمان روشنند، فشار گاز ممکن است افت کند. از کافی بودن فشار گاز شهری مطمئن شوید؛ در صورت مشکوک بودن، این موضوع را با اداره گاز در میان بگذارید.
بررسی جرقه‌زن:
در زمان استارت دستگاه دقت کنید آیا صدای تیک تیک جرقه را می‌شنوید یا خیر. اگر صدایی نیست، ممکن است ترانس جرقه‌زن یا برد کنترل جرقه خراب شده باشد. اگر صدا هست ولی شعله تشکیل نمی‌شود، احتمال دارد الکترود جرقه کثیف یا تنظیمش بهم خورده باشد. دستگاه را خاموش کرده، الکترود جرقه را پیدا کنید (معمولاً نزدیک مشعل) و فاصله سر الکترود تا سطح مشعل را چک کنید (باید چند میلی‌متر باشد). در صورت وجود دوده روی سر الکترود، آن را تمیز کنید. ترک یا شکستگی در چینی دور الکترود نیز می‌تواند باعث فرار جرقه به بدنه شود؛ در این صورت باید الکترود تعویض شود.
اطمینان از خروجی دودکش و هوا:
گاهی سنسور دود یا پرشر هوا مانع جرقه زدن می‌شود چون احساس می‌کند دودکش بسته است یا فن کار نمی‌کند
. مسیر دودکش را بازبینی کنید که بسته نباشد (مثلاً لانه پرنده یا شیء خارجی مسیر را مسدود نکرده باشد). اگر دستگاه فن‌دار است، صدای فن را حین روشن شدن بشنوید. خرابی پرشر سوئیچ هوا یا خود فن می‌تواند اجازه شعله دادن را ندهد. در این موارد معمولاً چراغ خطای مربوطه روشن می‌شود. حل این مشکل نیاز به تعمیر یا تعویض قطعه معیوب توسط متخصص دارد.
بررسی مشعل و شیر گاز:
اگر جرقه اتفاق می‌افتد اما شعله روشن نمی‌شود، مشعل و مسیر گاز را بررسی کنید. ممکن است نازل مشعل گرفتگی داشته باشد (مثلاً توسط گردوغبار یا زنگ‌زدگی مسدود شده باشد) که نیاز به تمیز کردن دارد. خرابی شیر برقی گاز یا گیر کردن آن نیز باعث عدم پخش گاز می‌شود. این موارد تخصصی هستند و باید توسط تعمیرکار بررسی و در صورت لزوم تعویض شوند.
چک کردن حسگر شعله:
همانطور که در بخش سنسورها گفته شد، میله یون شعله اگر شعله را حس نکند، بعد از چند ثانیه برد دستور قطع گاز می‌دهد. اگر شعله تشکیل شده و سریع خاموش می‌شود، احتمالاً الکترود یون مشکل دارد. پاک کردن یا تعویض آن طبق مرحله 3 بخش سنسورها انجام شود.
با طی کردن این مراحل، بسیاری از مشکلات روشن نشدن شعله پکیج حل می‌شود. در صورتی که پس از بررسی جرقه‌زن، مشعل و سنسور شعله همچنان پکیج روشن نشد، احتمالا برد الکترونیکی کنترل ایراد پیدا کرده که باید توسط متخصص تعمیر یا تعویض گردد
خرابی پمپ سیرکولاتور
علت و علائم:
پمپ گردش آب یا سیرکولاتور یکی از اجزای کلیدی پکیج است که آب گرم شده توسط مشعل را در مدار رادیاتورها به جریان می‌اندازد. خرابی یا کار نکردن پمپ باعث می‌شود آب گرم در سیستم گردش نکند و دمای پکیج به سرعت بالا برود. در نتیجه سنسور حد عمل کرده و مشعل را خاموش می‌کند تا از جوش آوردن دستگاه جلوگیری شود. نشانه‌های خرابی پمپ می‌تواند شامل سرد ماندن رادیاتورها علی‌رغم روشن بودن مشعل، بالا رفتن سریع فشار و دمای پکیج، شنیدن صدای غیرعادی از پمپ یا عدم شنیدن صدای کار کردن آن باشد
همچنین برخی پکیج‌ها کد خطایی مرتبط با گرفتگی یا خرابی پمپ نمایش می‌دهند.
روش عیب‌یابی و رفع خرابی پمپ:
بررسی صدا و لرزش پمپ:
ابتدا هنگام کار دستگاه گوش دهید که آیا پمپ صدا می‌دهد و لرزش معمول را دارد یا خیر. نبودن صدا یا هر صدای ناهنجار (وز وز بلند، تق تق) می‌تواند نشان دهنده گیرپاژ یا سوختن پمپ باشد.
تمیز کردن فیلتر پمپ:
اکثر پکیج‌ها در مسیر برگشت آب به پمپ یک صافی یا فیلتر دارند که برای تمیزکاری پمپ طراحی شده است. ابتدا شیرهای ورودی و خروجی آب را ببندید. سپس درپوش فیلتر پمپ (معمولاً یک پیچ بزرگ در جلوی پمپ) را باز کنید. مراقب باشید مقداری آب گرم خارج می‌شود. فیلتر توری را بیرون آورده و رسوبات و ذرات آن را کاملاً تمیز کنید
. سپس آن را جا زده و درپوش را محکم ببندید.
هواگیری پمپ:
وجود هوا در پمپ نیز می‌تواند باعث کار نکردن آن شود. روی برخی پمپ‌ها پیچ هواگیری کوچکی تعبیه شده است. پیچ هواگیری پمپ را اندکی باز کنید تا هوا خارج شود و چند قطره آب بیرون بزند، سپس مجدداً آن را ببندید. (این کار را در حالت خاموشی دستگاه انجام دهید.)
بررسی اتصالات برقی پمپ:
مطمئن شوید سیم‌های برق پمپ و کانکتور آن به درستی متصل باشند و برق به پمپ می‌رسد
. گاهاً سوختن فیوز پمپ در برد یا قطع شدن یکی از سیم‌ها می‌تواند علت کار نکردن آن باشد
. فیوز مرتبط را چک کنید و در صورت خرابی تعویض نمایید.
روان کردن محور پمپ:
اگر مشکوک به گیرپاژ (گیر کردن) پمپ هستید، بعد از بستن آب و برق و باز کردن درپوش پمپ، با یک پیچ‌گوشتی بلند محور داخلی پمپ را چند دور بچرخانید تا از گیر نبودن آن اطمینان حاصل شود. گاهی انباشته شدن رسوب یا زنگ‌زدگی می‌تواند باعث گیر کردن پروانه پمپ شود
. چرخاندن دستی محور ممکن است موقتی مشکل را رفع کند.
تعویض یا تعمیر پمپ:
در صورتی که پمپ کاملاً سوخته باشد (بوی سوختگی بدهد یا اصلاً نچرخد)، باید پمپ جدید جایگزین شود. برای این کار نیاز به تخلیه آب دستگاه و باز کردن اتصالات پمپ است که توصیه می‌شود توسط تکنسین انجام شود. اگر پمپ فقط ضعیف شده یا صدا می‌دهد، ممکن است سرویس و تعویض قطعات داخلی آن توسط تعمیرکار ممکن باشد، اما در بسیاری موارد تعویض کامل صرفه اقتصادی بیشتری دارد
با رسیدگی منظم به پمپ (تمیز کردن فیلتر و هواگیری دوره‌ای)، می‌توان از خراب شدن زودرس آن جلوگیری کرد. پمپ قلب گردش آب گرم است و سالم بودن آن برای گرمایش یکنواخت خانه ضروریست.
وجود هوا در مدار گرمایش
علت و علائم:
هواگرفتن سیستم به ویژه پس از سرویس، تعمیرات یا حتی به مرور زمان امری شایع است. وجود هوا در لوله‌ها و رادیاتورها مانع گردش روان آب می‌شود و می‌تواند باعث افت فشار آب در گردش و اختلال در عملکرد پمپ گردد
علامت بارز وجود هوا، سرد بودن بالای رادیاتورها در حالی که پایینشان گرم است یا صدای جریان آب و حباب در لوله‌هاست. همچنین اگر فشار پکیج بدون دلیل واضحی بالا و پایین می‌شود، ممکن است هوا در سیستم باشد
هوا در مدار می‌تواند فشار را بالا ببرد و از کارکرد درست سنسورها جلوگیری کند
روش عیب‌یابی و هواگیری سیستم:
هواگیری پکیج دیواری یک فرآیند نسبتاً ساده ولی بسیار مهم است که بهتر است به صورت دوره‌ای (مثلاً ابتدای فصل سرما) انجام شود:
آماده‌سازی:
ابتدا پکیج دیواری را خاموش کنید. شیر گاز را هم موقتاً ببندید. صبر کنید آب سیستم کمی خنک شود. همچنین یک ظرف یا تشت کوچک و پارچه در نزدیکی شیرهای هواگیری قرار دهید تا آب خارج‌شده را جمع‌آوری کنید
یافتن شیر هواگیری:
- معمولاً هر رادیاتور در گوشه بالایی خود یک شیر هواگیری کوچک (اغلب چهارگوش یا پیچ مانند) دارد. همچنین خود پکیج‌های دیواری هم ممکن است شیر هواگیری دستی یا خودکار داشته باشند که معمولاً در بالاترین نقطه دستگاه است
اگر در بالای پکیج یک شیر پلاستیکی کوچک با درپوش وجود دارد، آن هواگیر خودکار است و نیاز به تنظیم دستی ندارد (مطمئن شوید باز باشد). برای رادیاتورها از یک آچار هواگیری یا پیچ‌گوشتی دوسو می‌توانید استفاده کنید.
باز کردن شیر هواگیری:
ظرف را زیر شیر بگیرید. خیلی آرام شیر هواگیری اولین رادیاتور را پادساعتگرد باز کنید. در ابتدا معمولاً هوا با صدای هیس بیرون می‌آید
. به خروج هوا ادامه دهید تا زمانی که چکه کردن آب را مشاهده کنید
. آن‌گاه شیر را مجدداً ببندید. مراقب باشید شیر را زیاد باز نگذارید که آب زیادی تخلیه شود.
هواگیری سایر قسمت‌ها:
همین کار را برای تمامی رادیاتورها از پایین‌ترین طبقه تا بالاترین انجام دهید. اگر پکیج شیر هواگیری دستی دارد آن را هم به همین ترتیب باز کرده و سپس ببندید. در صورت داشتن حوله‌خشک‌کن در حمام، حتماً آن را نیز هواگیری کنید (حوله خشک‌کن معمولاً بیشترین هوا را جمع می‌کند).
تنظیم مجدد فشار:
پس از اتمام هواگیری در تمام نقاط، ممکن است فشار پکیج افت کرده باشد چون مقداری آب خارج شده است
. حال دوباره به گیج فشار نگاه کنید و در صورت نیاز با باز کردن شیر پرکن، فشار را بین 1 تا 1.5 بار تنظیم نمایید.
راه‌اندازی مجدد:
اکنون پکیج را روشن کنید. پمپ را نیز چک کنید که هوا نداشته باشد (بخش قبلی). با گردش آب، صدای شر شر نباید شنیده شود و رادیاتورها باید کامل گرم شوند. اگر هنوز در قسمتی از رادیاتورها هوا باقی مانده باشد، مراحل فوق را برای آن قسمت تکرار کنید.
هواگیری صحیح علاوه بر رفع مشکل گرمایش، از خوردگی داخلی و آسیب به پمپ و مبدل نیز جلوگیری می‌کند. این کار را هر سال انجام دهید تا عمر سیستم افزایش یابد.
سایر علل و نکات تکمیلی
علاوه بر موارد اصلی بالا، چند علت دیگر نیز می‌تواند باعث از کار افتادن یا اختلال در عملکرد پکیج‌های گازی شود که بد نیست آن‌ها را هم بررسی کنیم:
قطع بودن برق یا خرابی اتصالات برقی:
- اگر پکیج دیواری کلاً روشن نمی‌شود (هیچ چراغ یا نمایشی ندارد)، اول از همه برق دستگاه را چک کنید
. مطمئن شوید دوشاخه وصل است و فیوز مینیاتوری مدار پکیج در تابلو برق قطع نشده باشد. نوسانات برق می‌تواند باعث پریدن فیوز شود. همچنین بررسی کنید سیم‌های برق دستگاه شل نشده باشند
. در صورت وجود محافظ برق، از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید. گاهی یک ریست کردن ساده پکیج می‌تواند مشکل را حل کند
نوسان یا کمبود فشار گاز:
همانطور که اشاره شد افت فشار گاز ورودی می‌تواند مانع تشکیل شعله پایدار شود
. اگر در طبقات بالا ساکنید یا همزمان با وسایل دیگر گاز مصرف می‌کنید، این مورد را در نظر داشته باشید. سردی هوا در زمستان نیز ممکن است فشار گاز شهری را کمی کاهش دهد. در صورت شدید بودن مشکل، با اداره گاز تماس بگیرید تا فشار شبکه را بررسی کنند یا راهنمایی بدهند
خرابی شیر اطمینان (شیر فشار):
شیر اطمینان یا شیر سه‌بار وظیفه دارد اگر فشار سیستم بیش از حد بالا رفت (حدود 3 بار)، آب اضافی را تخلیه کند
. اگر این شیر معیوب شود ممکن است همیشه چکه کند و فشار سیستم را دائم پایین بیاورد، یا برعکس در فشار بالا عمل نکند که خطرناک است. علائم آن معمولاً مشاهده آب زیر لوله تخلیه پکیج است. در صورت خرابی، این شیر باید توسط تکنسین تعویض گردد.
خرابی برد الکترونیکی:
برد کنترل پکیج همه عملکردها را مدیریت می‌کند
. یک برد معیوب ممکن است علائمی مانند کار نکردن فن، جرقه نزدن، نمایش کدهای خطای نامربوط یا اصلاً روشن نشدن پکیج داشته باشد
. تعمیر برد کار تخصصی است و خودتان نمی‌توانید انجام دهید. اما کاری که می‌توانید بکنید این است که برد را از نظر ظاهری چک کنید؛ اگر سوختگی یا آب‌خوردگی روی آن مشهود است، احتمال خرابی بالاست. در محیط‌های مرطوب یا هنگام شستشوی اطراف پکیج، نفوذ آب به برد می‌تواند مشکل‌ساز شود
. همچنین نوسانات برق را با محافظ کنترل کنید تا برد آسیب نبیند
. برای رفع خرابی برد باید از تعمیرکار مجاز کمک بگیرید تا برد را تعمیر یا در صورت لزوم تعویض کند.
یخ‌زدگی در زمستان:
در مناطق بسیار سرد، اگر پکیج دیواری یا لوله‌های آن عایق نباشند ممکن است آب داخل آن یخ بزند و جریان را مسدود کند. بسیاری از پکیج‌های جدید سیستم ضد یخ‌زدگی دارند که در دمای پایین به طور خودکار پمپ را دوره‌ای روشن کرده و مشعل را گرم می‌کند. با این حال اگر برای مدت طولانی در زمستان خاموش بود، حتماً مسیرها را از نظر یخ‌زدگی بررسی کنید. یخ بستن مبدل یا پمپ می‌تواند به آن‌ها صدمات جدی بزند.
عدم سرویس دوره‌ای:
به طور کلی اگر پکیج شما مدتی طولانی (مثلاً یکی دو سال) بدون سرویس و بازبینی کار کرده، احتمال تجمع مشکلات کوچک وجود دارد. سرویس سالیانه توسط فرد متخصص شامل رسوب‌گیری مبدل، تنظیم مشعل، چک کردن سنسورها و قطعات ایمنی، تست دودکش و … می‌تواند از بسیاری خرابی‌های ناگهانی پیشگیری کند
. بنابراین همیشه پیش از فصل سرما یک سرویس کامل را در برنامه داشته باشید.
در صورت بروز هر مشکلی که فراتر از توان شماست یا نیاز به تعویض قطعه دارد، ایمنی را در اولویت قرار دهید و با نمایندگی مجاز یا تعمیرکار حرفه‌ای تماس بگیرید. دستکاری ناآگاهانه قطعات گازسوز یا مدار برق می‌تواند خطرآفرین باشد.
نکات ایمنی و هشدارها هنگام تعمیرات خانگی
تعمیر یا دستکاری پکیج دیواری، هر چند جزئی، بدون رعایت اصول ایمنی می‌تواند خطرساز باشد؛ زیرا این دستگاه‌ها با آب، برق و گاز سروکار دارند
. پیش از هر اقدام، نکات ایمنی زیر را به خاطر داشته باشید و رعایت کنید:
قطع کامل برق و گاز:
حتماً قبل از شروع هر کاری پکیج را خاموش کنید و دوشاخه آن را از برق بکشید. همچنین شیر گاز ورودی به دستگاه را ببندید. این کار ساده‌ترین اما حیاتی‌ترین اقدام پیشگیری از برق‌گرفتگی یا نشت گاز در هنگام کار است.
هرگز با دستگاه روشن کار نکنید:
تا زمانی که دوشاخه را جدا نکرده‌اید، به داخل پکیج دست نبرید. حتی قطع موقت فیوز برق مربوط به پکیج در زمان تعمیرات توصیه می‌شود. به هیچ وجه سیم برق دستگاه را نکشید یا قطع نکنید؛ این کار خطرناک است
تهویه و کنترل نشت گاز:
اگر حین کار بوی گاز احساس کردید، فوراً کار را متوقف کنید
. هیچ کلید برقی را روشن/خاموش نکنید و شعله‌ای روشن نکنید. پنجره‌ها را باز کنید تا هوا جریان پیدا کند و شیر اصلی گاز را ببندید
. نشت گاز می‌تواند بسیار خطرناک باشد، در صورت شک به نشت زیاد، محل را ترک کرده و با امداد گاز تماس بگیرید.
دور نگه داشتن مواد اشتعال‌زا:
اطراف دستگاه را بررسی کنید که مایعات قابل اشتعال، اسپری‌ها یا مواد سوختنی دیگر نباشند
. هنگام کار با مشعل یا جرقه‌زن، ممکن است شعله ناخواسته ایجاد شود؛ پس محیط باید عاری از مواد آتش‌گیر باشد.
محافظت در برابر آب و رطوبت:
مراقب باشید که محل اتصالات برقی و برد الکترونیکی خیس نشود
. هنگام تخلیه آب از پکیج (مثلاً برای تمیزکردن فیلتر یا رسوب‌زدایی)، آب را با ظرف مناسب جمع کنید تا روی قطعات الکتریکی نریزد. هرگز با دست مرطوب دستگاه برقی را لمس نکنید.
استفاده از ابزار مناسب:
از آچار و پیچ‌گوشتی مناسب برای هواگیری یا باز کردن اتصالات استفاده کنید تا کنترل بهتری داشته باشید. ابزار نامناسب می‌تواند به قطعات آسیب زده یا باعث جراحت شما شود.
دور نگه داشتن کودکان:
هنگام انجام کارهای تعمیراتی، کودکان و افراد متفرقه را از محل دور نگه دارید
. کنجکاوی کودکان ممکن است باعث حواس‌پرتی شما یا بروز حادثه شود. همچنین پس از اتمام کار، پوشش‌های دستگاه را نصب کنید تا قطعات داخلی در دسترس نباشند.
رعایت ترتیب مونتاژ:
اگر قطعه‌ای را باز کردید، در بازگرداندن آن به جای خود دقت کنید. اشتباه بستن قطعات می‌تواند موجب نشت آب یا گاز شود. مثلا اورینگ‌های آب‌بندی را سالم سر جای خود قرار دهید و اتصالات را محکم کنید ولی بیش از حد سفت نکنید که آسیب ببینند.
مطالعه دفترچه راهنما:
همواره برای نکات اختصاصی ایمنی مربوط به مدل پکیج خود، دفترچه راهنمای آن را مطالعه کنید. برخی پکیج‌ها نکات ویژه‌ای دارند (مانند ترتیب هواگیری، محل شیر تخلیه اضطراری و غیره) که باید رعایت شود.
- درنظر داشتن محدودیت‌ها: اگر کوچک‌ترین شکی در انجام درست کاری دارید یا احساس می‌کنید مشکل پیچیده است، کار را ادامه ندهید و حتماً از تعمیرکار ماهر کمک بگیرید. حفظ جان و سلامت شما و خانواده مهم‌تر از هزینه تعمیرات است. بسیاری از تعمیرات نیاز به دانش تخصصی و ابزار مخصوص دارند.
با رعایت این موارد، می‌توانید بسیاری از عیب‌یابی‌های ساده پکیج را با خیال راحت انجام دهید. اما همیشه ایمنی را در اولویت اول قرار دهید
نتیجه‌گیری و توصیه‌های نهایی
پکیج دیواری گازی به عنوان یک سیستم پیچیده، ممکن است دچار انواع مشکلات و خرابی‌ها شود. در این مقاله تلاش کردیم مهم‌ترین علل خرابی پکیج‌های بوتان و ایران‌رادیاتور و راهکارهای عیب‌یابی آن‌ها را به زبان ساده بررسی کنیم. با دانستن این مطالب، می‌توانید در بسیاری از موارد علت مشکل را تشخیص داده و برخی اقدامات اولیه را انجام دهید تا شاید نیازی به تعمیرکار نباشد. اقدام سریع و به‌موقع بسیار اهمیت دارد؛ هرگونه صدای غیرعادی، افت کارایی یا ارور را پیگیری کنید تا از آسیب‌های بزرگ‌تر جلوگیری شود. همیشه ایمنی را اولویت قرار دهید و اگر مشکلی فراتر از توان شما بود، بدون درنگ از متخصصان مجرب کمک بگیرید.
در نهایت اگر پکیج شما بسیار قدیمی است یا هزینه تعمیرات آن بالا رفته، شاید زمان آن رسیده باشد که به فکر تعویض دستگاه باشید. پکیج‌های نسل جدید راندمان بالاتر و سیستم‌های ایمنی پیشرفته‌تری دارند که آسایش خاطر بیشتری فراهم می‌کنند. شما می‌توانید برای خرید پکیج دیواری بوتان یا ایران‌رادیاتور اصل با گارانتی، به فروشگاه‌های معتبر مراجعه کنید. سایت پروسازه به عنوان مرجع تخصصی تأسیسات گرمایشی، طیف گسترده‌ای از پکیج‌های دیواری با قیمت مناسب را ارائه می‌دهد. با یک انتخاب آگاهانه و رعایت نگهداری اصولی، پکیج جدید شما سال‌ها بدون دردسر کار خواهد کرد و گرمای مطبوعی را برای منزلتان به ارمغان می‌آورد.
با امید به اینکه این راهنما برای شما مفید واقع شده باشد، همواره مراقب سیستم گرمایشی منزل خود باشید تا در فصول سرد، خانه‌ای گرم و امن داشته باشید
اشتراک گذاری
