گالوانیزه سرد چیست و چگونه اجرا می‌شود؟
گالوانیزه سرد چیست؟
گالوانیزه سرد در حقیقت نوعی پوشش محافظتی مبتنی بر “رنگ حاوی روی” است که به‌جای روش غوطه‌وری در وان مذاب (گالوانیزه گرم)، از طریق اسپری یا قلم‌مو روی سطح فلز اعمال می‌شود. این پوشش با داشتن درصد بالایی از پودر روی، فلز را در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی محافظت می‌کند. در بسیاری از صنایع، وقتی صحبت از افزایش دوام و عمر قطعات فلزی به میان می‌آید، گالوانیزه سرد به‌عنوان راهکاری ساده، مقرون‌به‌صرفه و نسبتاً سریع شناخته می‌شود.
تفاوت گالوانیزه سرد و گالوانیزه گرم
گالوانیزه گرم به روش فروبردن قطعه فلزی در وان روی مذاب انجام می‌گیرد. این روش اگرچه پوشش بسیار مقاومی ایجاد می‌کند، اما برای قطعات کوچکتر یا پروژه‌هایی که امکان یا صرفه اقتصادی غوطه‌وری در وان را ندارند، چندان مناسب نیست. در مقابل، در گالوانیزه سرد از رنگ روی استفاده می‌شود که به‌صورت اسپری یا قلم‌مو روی سطح اعمال شده و یک لایه محافظ تشکیل می‌دهد. مهم‌ترین تفاوت آن‌ها در روش اجرا، ضخامت پوشش و مقاومت نهایی است. با این حال، اگر سطح کار به‌خوبی آماده شود و محصول رنگی حاوی روی از کیفیت بالایی برخوردار باشد، گالوانیزه سرد هم می‌تواند عملکرد بسیار خوبی در جلوگیری از زنگ‌زدگی داشته باشد.
مزایای گالوانیزه سرد
سهولت اجرا: کافی است سطح قطعه تمیز باشد و سپس با قلم‌مو، اسپری یا غلطک روی آن را پوشش دهید.
هزینه کمتر: گالوانیزه سرد در مقایسه با روش‌های دیگر، برای قطعات کوچک یا تعمیرات موضعی بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
زمان آماده‌سازی کوتاه: نیاز به تجهیزات سنگین و تخصصی ندارد و در مدت‌زمان کوتاه‌تری قابل انجام است.
قابلیت ترمیم موضعی: در صورت آسیب دیدن پوشش، می‌توان قسمت‌های آسیب‌دیده را مجدداً رنگ‌آمیزی و ترمیم کرد.
معایب گالوانیزه سرد
مقاومت پایین‌تر در مقایسه با گالوانیزه گرم: پوشش‌های حاصل از روش غوطه‌وری معمولاً ضخیم‌تر و بادوام‌تر هستند.
نیاز به زیرسازی دقیق: هرگونه آلودگی، چربی یا زنگار اضافی روی فلز می‌تواند باعث شود پوشش به‌خوبی نچسبد و کارایی خود را از دست بدهد.
احتمال فرسایش سریع در شرایط محیطی خشن: در محیط‌های مرطوب و بسیار خورنده، ممکن است پوشش سریع‌تر از بین برود، در نتیجه نیاز به بازنگری و ترمیم پیوسته دارد.
کاربردهای رایج گالوانیزه سرد
سازه‌های فلزی کوچک: پروفیل‌ها، ورق‌ها و اتصالاتی که در محیط‌های شهری یا نیمه‌صنعتی قرار دارند.
تجهیزات و قطعات صنعتی: قطعاتی که امکان انتقال به خط تولید گالوانیزه گرم ندارند یا هزینه اجرای گالوانیزه گرم روی آن‌ها بالا است.
تعمیر و نگهداری: برای ترمیم پوشش‌های قدیمی که در نقاط خاصی دچار آسیب شده‌اند.
محیط‌های خانگی و شهری: نرده‌ها، درب‌های فلزی، تابلوهای راهنمایی و رانندگی یا حتی مبلمان شهری.
مراحل قدم به قدم اجرای گالوانیزه سرد.
1. آماده‌سازی سطح
اولین و مهم‌ترین گام در گالوانیزه سرد، آماده‌سازی صحیح و کامل سطح فلز است. برای این منظور:
زدودن آلودگی‌ها: هرگونه چربی، گرد و غبار، زنگ‌زدگی یا رنگ قدیمی را حذف کنید. این کار معمولاً با استفاده از حلال‌های صنعتی، سندبلاست یا برس سیمی انجام می‌شود.
تمیزکاری نهایی: پس از حذف آلودگی‌های سطحی، از یک دستمال خشک یا کمپرسور هوا برای تمیز کردن گرد و غبار باقی‌مانده استفاده کنید.
۲. انتخاب و تهیه رنگ حاوی روی
در بازار، انواع مختلفی از رنگ‌های دارای پودر روی در درصدهای مختلف وجود دارد. مقدار روی در این رنگ‌ها می‌تواند بین ۶۵ تا ۹۵ درصد متغیر باشد. هرچه درصد روی بالاتر باشد، خاصیت محافظتی رنگ بیشتر خواهد بود. بهتر است محصولی با کیفیت و برند معتبر انتخاب کنید تا در طولانی‌مدت خیال‌تان از دوام و پایداری پوشش راحت باشد.
۳. تنظیم وسایل و شرایط محیطی
دما و رطوبت: سعی کنید در دمای معتدل (حدود ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد) و رطوبت پایین عمل رنگ‌آمیزی را انجام دهید.
تهویه مناسب: اگر در فضای بسته کار می‌کنید، از تهویه مناسب استفاده کنید تا بخارات رنگ خارج شود.
۴. روش اعمال رنگ
استفاده از قلم‌مو یا غلطک: در پروژه‌های کوچک یا نواحی حساس، قلم‌مو دقت بهتری می‌دهد. برای سطوح بزرگ‌تر و یکدست‌تر، غلطک مناسب‌تر است.
اسپری کردن: استفاده از پیستوله یا اسپری، سرعت کار را بالا می‌برد و پوششی یکنواخت ایجاد می‌کند. البته باید تنظیمات فشار و نازل را دقیق انجام دهید تا هدررفت رنگ یا پاشش ناهمگون نداشته باشید.
۵. ضخامت و تعداد لایه‌ها
با توجه به توصیه سازنده رنگ، معمولاً یک تا دو لایه کافی است. لایه اول را نازک اعمال کنید تا پوشش اولیه شکل بگیرد و پس از خشک شدن کامل، لایه دوم را اجرا کنید. اگر در محیط‌های بسیار خورنده قرار دارید، ممکن است لایه سوم هم لازم باشد.
۶. خشک شدن و مراقبت پس از اجرا
زمان خشک شدن به نوع رنگ و شرایط آب‌وهوایی بستگی دارد، اما معمولاً بین ۲ تا ۴ ساعت طول می‌کشد تا سطح خشک شود. در این مدت از تماس فیزیکی با قطعه خودداری کنید. بهتر است اجازه دهید پوشش حداقل ۲۴ ساعت خشک شود تا به استحکام نهایی برسد.
نکات مهم در نگهداری و ترمیم پوشش گالوانیزه سرد
بررسی دوره‌ای: هر چند وقت یک‌بار، سطح را بررسی کنید و اگر قسمتی از پوشش آسیب دیده بود، همان ناحیه را تمیز کرده و دوباره رنگ حاوی روی بزنید.
بهبود ظاهر: اگر پس از اجرای گالوانیزه سرد به ظاهر یکنواخت‌تری نیاز داشتید، می‌توانید یک لایه رنگ رویه (Top Coat) روی آن اعمال کنید.
عدم استفاده از حلال‌های تند: چون ممکن است به پوشش آسیب بزنند و آن را از بین ببرند.
قیمت و عوامل مؤثر بر هزینه گالوانیزه سرد
مقدار مصرف رنگ: هرچه سطح بزرگ‌تر باشد، میزان رنگ مورد نیاز بیشتر خواهد بود.
کیفیت رنگ: برندهای مختلف قیمت‌های متفاوتی دارند و معمولاً کیفیت بالاتر هزینه بیشتری دارد.
دستمزد اجرا: اگر از متخصص برای رنگ‌آمیزی کمک می‌گیرید، هزینه اجرا را نیز در نظر بگیرید.
شرایط سطح فلز: اگر قبل از اجرای گالوانیزه سرد نیاز به سندبلاست یا آماده‌سازی پیچیده باشد، هزینه‌ها افزایش می‌یابد.
جمع‌بندی
گالوانیزه سرد راهی کارآمد و مقرون‌به‌صرفه برای محافظت از فلزات در برابر خوردگی است. در پروژه‌هایی که نیاز به پوشش موضعی یا در مقایسه با گالوانیزه گرم مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند، انتخاب این روش بسیار منطقی است. آنچه که اهمیت دارد، اجرای دقیق و اصولی مراحل کار و انتخاب یک محصول باکیفیت است. گالوانیزه سرد نه‌تنها عمر مفید قطعات فلزی را افزایش می‌دهد، بلکه در صورت آسیب احتمالی نیز به‌سادگی قابل ترمیم است. بنابراین، اگر به دنبال راهی آسان و درعین‌حال مؤثر برای محافظت از فلزات هستید، گالوانیزه سرد می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد.
اشتراک گذاری
