لوله پنج لایه چیست؟ | کاربردها

لوله پنج لایه چیست ؟ همانطور که میدانید لوله کشی بخش اساسی و مهمی در امر ساخت و ساز می باشد و در گذشته عمدتا از لوله های آهنی استفاده می شد که معایب بیشتری نسبت به مزایای آنها داشته است.
از معایب آنها میتوان به سنگین بودن و حمل و نقل و نصب سخت آنها اشاره کرد که با گذشت زمان و استفاده از آنها دچار زنگ زدگی و رسوب می شدند و گاها دچار فرسودگی و سوراخ شدن لوله ها داخل ساختمان ها می شد که خسارت های زیادی نیز به همراه داشت.
کم کم با پیشرفت در صنایع و تکنولوژی، لوله های جدیدی به نام لوله های پلیمری وارد صنعت لوله سازی شد که در ادامه مطلب با نحوه تولید لوله پنج لایه ، انواع و کاربرد آنها بیشتر آشنا می شویم .
لوله پنج لایه چیست؟
به تعریف کلی لوله پنج لایه از ترکیب لایه های فلزی و چسب و پلیمر می باشد(دو لایه چسب، یک لایه آلومینیوم و دولایه پلیمر) که در واقع ادغام ایده هایی از گذشته و استفاده از تکنولوژی های جدید می باشد تا بتوان به نتیجه مطلوب تری نسبت به لوله های قدیمی به دست آورد و معایب استفاده از آنها را کاهش داد.
ترتیب قرار گیری لایه ها به اینصورت می باشد لایه اول و آخر آنها پلیمر می باشد و لایه میانی آنها آلومینیوم قرار میگرد که لایه میانی با استفاده از چسب فیکس می شود و لوله تولید شده با این ساختار از مقاومت و کیفیت فوق العادهای برخوردار بوده که بتوان با خیال راحت، آن را در تمامی پروژهها مورد استفاده قرار دهند.
ماهیت شیمیایی ماده های به کار رفته در این ساختار مواد پلی اتیلن بوده که از موارد پر کاربرد در بسیاری از صنایع می باشد مقاومت فوق العادهای در برابر یونهای شیمیایی، حرارت، دمای بسیار پایین و فشار مکانیکی دارد
مقاومت در برابر اسیدها و بازها،
عدم نفوذ اکسیژن و جلوگیری از تغییر رنگ سیال، انبساط طولی کم، مقاومت حرارتی تا دمای 90 درجه سانتیگراد،
مقاومت در برابر فشار (جریان های پرفشار)، افت فشار کم، نصب سریع، مقاومت در برابر زنگ زدگی و خوردگی، عدم رشد جلبک و میکروب های مضر برای سلامتی را داراست.
نحوه تولید لوله های پنج لایه
تولید لولههای پنج لایه به روشهای مختلفی انجام میشود، اما به طور کلی بصورت عادی یا اتوماتیک می باشد و مراحل زیر در این فرآیند وجود دارد:
انتخاب مواد اولیه – لایههای داخلی و خارجی:
معمولاً از پلیپروپیلن (PP) یا پلیاتیلن (PE) استفاده میشود.
- لایههای میانی: معمولاً از آلومینیوم یا مواد پلیمری خاص استفاده میشود. تهیه مواد اولیه:
- مواد اولیه به صورت گرانول یا ورقهای نازک تهیه میشوند. اکسترود کردن:
- مواد اولیه به دستگاه اکسترودر وارد میشوند و تحت حرارت و فشار قرار میگیرند تا به شکل لوله درآیند.
- این مرحله شامل ذوب کردن و شکلدهی به مواد است. لایهگذاری:
- در این مرحله، لایهها به صورت همزمان یا مرحلهای روی هم قرار میگیرند. معمولاً یک لایه آلومینیومی بین دو لایه پلیمری قرار میگیرد.
- این کار باعث افزایش مقاومت لوله در برابر فشار و دما میشود. خنکسازی:
- پس از اکسترود شدن، لولهها به سرعت خنک میشوند تا شکل خود را حفظ کنند. برش و بستهبندی:
- لولهها به طولهای مشخص برش داده شده و بستهبندی میشوند. کنترل کیفیت:
- در پایان، لولهها مورد آزمایش قرار میگیرند تا از کیفیت و استانداردهای لازم اطمینان حاصل شود. توزیع:
- پس از تأیید کیفیت، لولهها برای توزیع آماده میشوند.
این مراحل کلی تولید لولههای پنج لایه هستند و بسته به تکنولوژی و تجهیزات مورد استفاده، که میتوان از نوع پیشرفته یا اتوماتیک آن از به روزترین متدها بکار گرفته می شود. و نکته حائز اهمیت این می باشد که در فرایند تولید، آلومینیوم به کمک میز رول فرمینگ شکل میپذیرد و همچنین برای افزایش سرعت تولید لوله پنج لایه، رولهای آلومینیومی از قبل برش خورده و به صورت آماده در انبار نگه داشته میشوند.
لولههای پنج لایه مزایا ی خاص خود را دارند که در ادامه به آنها اشاره میشود:
1.مقاومت بالا در برابر فشار و دما
- لایههای آلومینیومی به لولهها استحکام و مقاومت در برابر فشار و دما میدهند و انعطاف پذیری آن را نیز بیشتر می کند و در هنگام جابجایی دیگر نگران شکستن آن نیستند.
2. عایق حرارتی و صرفه جویی انرژی:
- لولههای پنج لایه عایق خوبی برای حرارت هستند و از اتلاف انرژی جلوگیری میکنند.
3.مقاومت در برابر خوردگی:
- این لولهها معمولاً در برابر خوردگی و زنگزدگی مقاوم هستند، به ویژه در مقایسه با لولههای فلزی.
4. سبکی و آسانی در نصب:
- وزن سبک این لولهها باعث میشود که حمل و نصب آنها آسانتر باشد.
5.کاهش صدا:
- لولههای پنج لایه به دلیل طراحی خاص خود، صدای کمتری تولید میکنند.
6.عدم ایجاد رسوب:
- سطح داخلی صاف این لولهها باعث کاهش تشکیل رسوب و بهبود جریان آب میشود.
7.دوستدار محیط زیست:
- مواد اولیه مورد استفاده در تولید این لولهها معمولاً قابل بازیافت هستند.
بررسی لوله های پنج لایه:
- لوله پنج لایه PEX-AL-PEX: این لوله ها از جدیدترین وکاربردیترین آنها است. در حقیقت لولههای 5 لایه PEX-AL-PEX دارای ساختاری تلفیقی از فلز و پلیمر هستند و میتوانند در دماهای صفر تا 90 درجه سانتی گراد مورد استفاده قرار بگیرند.
لوله های pex، یک نوع پلیمر از نوع پلی اتیلن سنگین هستند که در دستهی پلیمرهای گرما سخت یا ترموست قرار میگیرند و در اثر حرارت تغییر شکل نمیدهند. ساختار این لولهها به صورت مشبک است و در آبگرمکن و شوفاژ مورد استفاده قرار میگیرد.

و دارای ویژگی های زیر می باشد:
وزن سبک
مقاوم در برابر ضربه
تحمل فشاری 10bar
قابلیت بازیافت
انعطاف پذیر
مقاوم در برابر یخ زدگی
مقاومت حرارتی تا دمای ۹۵ درجهی سانتی گراد
لوله پنج لایه PERT-AL-PERT:
این مدل لوله نیز همانند مدل قبلی از تلفیق فلز و پلیمر می باشد و تفاوت ساختار مولکولی و قرار گرفتن پیوند های طولی باعث شده تا مقاومت خوبی در برابر فشار آب زیاد داشته باشد.
این نوع لوله را را تا دمای 70 درجه سانتیگراد میتوانیم استفاده کنیم و با توجه به ویژگی هایی که دارند کارایی آنها در لوله کشی آب گرم ساختمان بسیار خوب است.
لوله های پنج لایه در چه مواردی کاربرد دارد؟
احتمالا با مطالعه این مقاله این سوال نیز برای شما پیش آمده که کاربرد این لوله ها عمدتا برای چه مواردی است.
به دلیل تحمل حرارت و مقاومت بالا برای لوله کشی شوفاژ و رادیاتور مورد استفاده قرار میگیرند.
انتخاب این لوله ها میتواند گزینه بسیار مناسبی برای لوله کشی داخل ساختمان و سیستم گرمایش از کف و مکان هایی که دور از دسترس نور خورشید می باشند بکار گرفته شوند. .
بطور کلی کاربرد های زیادی در صنایع دارند، اعم از صنایع پزشکی و انتقال گازهای پزشکی و همچنین سیستم تهویه مطبوع هوا دارند.
لوله پنج لایه چیست
انواع اتصالات لوله پنج لایه
لوله های پنج لایه برای نصب و آب بندی نیازمند اتصالات می باشد که بطور کلی به سه دسته تقسیم می شوند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
1_اتصالات کوپلی
این نوع اتصال شامل بدنه، اورینگ و مهره و حلقه سفت کننده می باشد که بدنه آن از جنس برنج و گاها نیکل می باشد که نیکل انعطاف زیادی دارد و در مقابل اکسید شدن مقاوم است و معمولا نام سازنده روی آن حک می شود.
اتصال کوپلی برای اطمینان از آب بندی کاربرد دارد و یکی از مزایای استفاده از این نوع اتصال این است که بدون ایجاد مشکل برای سایر قسمت ها تعویض یا باز و بسته می شود .
2_اتصالات پرسی
همانطور که از نام این اتصال مشخص است روش بستن آن بصورت پرسی می باشد یعنی اتصالات بطور جداگانه نصب می شود و در هنگام نصب به وسیله دستگاه مخصوص روی لوله های پنج لایه پرس می شوند.
زمانی که عملیات پرس اتصالات انجام شد آب بندی لوله ها نیز صورت میگیرد.
جنس این نوع اتصال نیز از برنج یا نیکل می باشد که در برابر اکسید شدن و رسوب و خورده شدن مقاوم هستند.
تفاوتی که با اتصال کوپلی دارد در اتصالات پرسی از حلقه استیل به جای مهره استفاده می شود و این حلقه در زمان پرس توسط دستگاه روی لوله پرس می شود.
لوله پنج لایه چیست؟
3_ اتصالات کلمپی
در این نوع اتصالات بر خلاف اتصالات قبلی که از مهره و حلقه استفاده می شد ازکمربندهای سفت کننده استفاده می شود. و به همین دلیل این نوع اتصالات نسبت به دیگر اتصالات خواهان بیشتری دارد چون نصب آن راحت تر و ساده تر می باشد و در عین حال استحکام و کیفیت بیشتری نیز دارند و بدون هیچ مشکل یا آسیب دیدگی به سایر قسمت ها و آنتولید، لوله ها باز و بسته می شوند.

